Türk Kardiyoloji Derneği (TKD) tarafından, düzenlenen “Kadın Kalbi Değerlidir” bahisli online basın toplantısında, alanında uzman doktorlar, kalp damar hastalıkları görünme oranının bayanlarda giderek arttığına işaret ederek, obezite ve sigara üzere risk faktörlerine dikkat çekti.
Yaptığı tesirli farkındalık çalışmalarıyla birçok değerli projeyi hayata geçiren Türk Kardiyoloji Derneği (TKD), 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nde de çok özel bir aktifliğe imza attı. TKD tarafından düzenlenen ve Prof. Dr. Lale Tokgözoğlu, Doç. Dr. Ayça Boyacı, Prof. Dr. Saide Aytekin, Prof. Dr. Meral Kayıkçıoğlu ve Prof. Dr. Necla Özer’in iştirakiyle gerçekleşen “Kadın Kalbi Değerlidir” bahisli online basın toplantısında, bayanlarda kalp ve damar hastalıklarına ait çok çarpıcı bilgiler paylaşıldı.
“Menopozdan evvel de görülebilir”
Prof. Dr. Lale Tokgözoğlu risk faktörlerine dikkat çekerek şöyle dedi: “Aterosklerotik damar hastalığı damarların yıllar içinde risk faktörlerinin tesiriyle daralması ve tıkanması ile kalp krizi ve inmeye yol açar. Bu risk faktörlerinin başlıcaları sigara, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, şeker hastalığı ve şişmanlıktır. Bayanlar hormonları nedeniyle menopoza kadar genelde korunurlar lakin sigara tüketen, şeker hastalığı olan yahut ailevi hiperkolesterolemi olan bayanlarda menopozdan evvel de kalp krizi görülebilir. Araştırmalar, hareketsizlik ve psikososyal gerilimin bayanlarda daha fazla olduğunu göstermiştir. Hastalık geliştiğinde yakınmalar daha müphem olduğundan ve her vakit göğüs ağrısı olmadığından bayanlar da tabipler de bayanda kalp hastalığından şüphelenmeyebilir. Kalp krizi geçirirken bayanlar daha geç hastaneye başvururlar. Birden fazla bayanda hastalık daha ileri yaşta geliştiğinden seyri ve komplikasyonları daha olumsuz olur. Bu nedenle risk faktörlerinin çok erken yaşta fark edilip tedavisi gerekir.”
“Kadınlarda obezite erkeklerin 2 katı”
Basın toplantısında konuşan Prof. Dr. Saide Aytekin de şunları söyledi: “Kalp damar hastalıkları tüm dünyada en sık vefat nedenlerinden biridir. Erkeklerde daha sık olduğu bilinmektedir. Lakin bayanların menopoza kadar hormonları ile korunduğu bilgisi de yerleşmiştir. Halbuki bayanlarda sıklıkla menopoz sonrası olmakla birlikte şayet kolesterol yüksekliği, tansiyon, sigara, ailede erken yaşta bilhassa annesinde kalp damar hastalığı bulunması, şeker hastalığı, obezite üzere nedenlerle daha genç yaşlarda da kalp damar hastalığı görülmektedir. Bayan erkek farkı 60 yaş üzerinde ortadan kalkmakta, tıpkı oranlarda görülmeye başlamaktadır. Bu nedenle risk faktörlerinin kıymeti çok büyüktür.
Kadınlarda kalp ve damar hastalıklarının en sık görüldüğü Avrupa ülkelerinden birisi Türkiye’dir. 2019’da bayanlarımızda tansiyon sıklığı oranı 36 olmuştur. Ayrıyeten obezite sıklığı erkeklerin yaklaşık iki katıdır. Yüksek kolesterol, şeker hastalığı sıklığı erkeklerden fazladır. Sigara içimi erkeklerden az olmakla birlikte giderek artmaktadır. Bayanlarda 2019 kardiyovasküler mevt sayılarına baktığımızda 79.788 üzere çarpıcı bir sayıya ulaşılmaktadır. Meğer sırf 4207 bayan göğüs kanserinden ölmüştür. Bu sayılar durumun ciddiyeti hakkında bilgi vermektedir.”
“Avrupa’da en yüksek bayan obezitesi Türkiye’de”
Prof. Dr. Meral Kayıkçıoğlu da şu bilgileri paylaştı: “Güncel datalara nazaran, bayanlarımızda kardiyometabolik risk profili giderek olumsuz istikamette gelişim göstermektedir. Kardiyometabolik risk dediğimizde obezite ve diyabet riskini anlıyoruz. Hem diyabet hem obezite sıklığı bayanlarımızda erkeklere nazaran besbelli oranda yüksektir. Ülkemizde yaklaşık her 5 bayandan biri şeker hastası iken her 3 bayandan biri şişmandır. Türk bayanı maalesef Avrupa’da en obez bayan pozisyonundadır. Kadınımızdaki, obezite artışı fizikî aktivite azlığıyla da bağlı olup giderek artan diyabetin de ana nedenini oluşturmaktadır. Sıhhat Bakanlığı’nın DSÖ ile ortak gerçekleştirildiği toplum tabanlı çalışma ve TDK’nin 2000 yılı sonrası çalışmalarının tahlilleri, kadınlarımızdaki kalp damar hastalık risk faktörlerinin süratli bir biçimde arttığını göstermektedir. Buna nazaran sigara hariç tüm risk faktörleri bayanlarda erkeklere nazaran daha ağırdır.
Tüm bunların sonucunda bayanlarımızda kalp damar hastalıklarının artması beklenmektedir. Gerçekten 2018 yılında gerçekleştirdiğimiz TURK MI çalışması kalp krizleri seyrinde hastane içi vefat oranlarının bayanlarda erkeklere kıyasla neredeyse 3 kat daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. (Kadınlarda
11,2, erkeklerde 3,8) Bayanlarımızda gözlenen bu yüksek vefat oranı kalp krizi sonrası birinci yılda da devam etmektedir.”
“Gebelik kalp hastalıkları için gerilim testi gibi”
Prof. Dr. Necla Özer ise gelişmiş ülkelerde gebelikteki en kıymetli mevt nedeninin kalp hastalıkları olduğunu aktararak şöyle dedi: “Gebelik yaşının artması, obezite, sigara, hipertansiyon üzere kardiyovasküler hastalık risk faktörlerinin daha çok görülmesi, kalp hastalıklarının daha düzgün tedavi edilmesine bağlı olarak bu bayanların gebelik çağına kadar yaşayabilmesi, teknolojik gelişmeler nedeniyle sıkıntıları olan pek çok bayanın hamile kalma mümkünlüğünün artması üzere faktörlere bağlı olarak gebelikte kalp hastalıkları önümüzdeki yıllarda daha büyük bir sorun haline gelecektir.
Gebelik kardiyovasküler hastalıklar için adeta bir gerilim testi üzeredir. Daha evvel teşhis almamış pek çok kalp hastalığı birinci kere gebelikte teşhis alabilir. Ayrıyeten gebelikte daha evvel bilinen pek çok kalp hastalığı daha da berbatlaşabilir. Tüm bunların yanı sıra gebeliği nasıl geçirdiğimiz, ilerde kalp hastalığı olup olmayacağımızla ilgili fikir de verebilir. Gebelikte tansiyonu yükselenlerde, şekeri ortaya çıkanlarda, erken doğum yapanlarda, doğum yaptığı haftaya nazaran bebek gelişimi âlâ olmayan annelerde ilerdeki yıllarda kalp hastalığı riski daha fazladır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
