Ülkemizde ortalama olarak her yıl 15000 kişi beyin tümörü tanısı alıyor. Uzun periyodik ve şiddetli baş ağrıları, bulantı-kusma atakları, epileptik (sara) nöbetler, ani ya da yavaş gelişen görme-işitme kaybı üzere durumlar beyin tümörünün birinci belirtileri ortasında yer alıyor. Belirtilerin dikkate alınması ve vaktinde bir uzmana başvurulması hastalığın tedavisi açısından büyük ehemmiyet taşıyor. Memorial Sıhhat Kümesi Medstar Antalya Hastanesi Beyin, Hudut ve Omurilik Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Okan Cinemre, “ Beyin Kanseri Farkındalık Ayı”nda beyin tümörleri ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi verdi.
Kalıtsal hastalıklar beyin tümörlerine neden olabiliyor
Vinilklorid (PVC) ve iyonize radyasyonun beyin tümörlerinin oluşumunda tesiri olduğu düşünülmektedir. Genetik yapıda mutasyon, delasyon ismi verilen değişikliklerin olması kimi beyin tümörlerinin gelişmesinde ana etkenler olabilir. Von Hippel-Lindau Sendromu, Multiple Endokrin Neoplazileri, Nörofibromatozis tip II üzere kalıtsal hastalıklarda beyin tümörü eşlik sıklığı artmaktadır. Son vakitlerde artan cep telefonlarının beyin tümörü görülme sıklığını artırdığına ait yayınlar bulunmaktadır lakin şimdi bu bahiste kesin deliller yoktur. Genel olarak beyin tümörleri asıl ve metastatik olarak ayrılır. Bunlar âlâ ya da berbat huylu olabilir.
Metastatik tümörler daha sık görülüyor
Asıl beyin tümörleri çoğunlukla makus huylu kanserler ortasında sayılmaktadır. Fakat beyinde uygun huylu tümörler de vardır. Yalnız kafatası kapalı bir kutu olduğundan iç hacminin sabit olması nedeniyle, burada büyüyen bir tümör âlâ huylu olsa dahi, beyin ve başka yaşamsal dokulara yaptığı bası sonucu ölümcül ve sakatlık yaratıcı sonuçlar doğurabilir. Hasta sayısı olarak metastatik beyin tümörleri, asıl tümörlere nazaran daha sıklıkla görülmektedir. Beyin tümörü belirtileri kimi vakit yavaş yavaş artan bir bozukluk, bazen de apansız gelişen ve teşhis koyduran bir durum olabilir.
Beyin tümörlerinin esas belirtileri şunlardır;
- Uzun periyodik ve şiddetli baş ağrıları
- Bulantı-kusma atakları
- Epileptik (sara) nöbetler
- Ani ya da yavaş gelişen görme-işitme kaybı
- Denge ve yürüme bozuklukları
Modern görüntüleme yolları ile kesin teşhis konuluyor
Beyin tümörü tanısı günümüzde en sık olarak bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans (MR) yollarıyla konulmaktadır. MR görüntüleme ile tümörün cinsinin kestirim edilmesi konusunda da faydalıdır. Yeniden de bazen mevcut görüntüleme sistemleriyle anormalliğin sahiden tümör olup olmadığı belirlenemeyebilir. Bu durumda biyopsiye başvurulur. Kesin doku tanısı, tümörün tamamı yahut bir kısmı çıkarıldıktan sonra patologlar tarafından mutlaklaştırılır. Bu; ek tedavinin yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa nasıl yapılacağı konusunda belirleyici olur.
Cerrahide emel tümörün tamamının çıkarılmasıdır
Beyin tümörlerinin tedavisinde cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi olmak üzere üç yoldan kelam edilebilir. Bu tedavilerden biri yahut birkaçı tümörün tipine, yerleşim yerine, hastanın özelliklerine nazaran uygulanabilir. Cerrahi tedavide maksat hastaya olabildiğince ziyan vermeden, mümkünse tümörün tamamını çıkarmaktır. Lakin bu her vakit gerçekleştirilemeyebilir. Tümörün yeri, hastanın genel durumu tümörün tam olarak çıkarılmasına elvermezse o vakit bir kısmı çıkarılır. Kafatası içinden çıkarılacak görece küçük bir kesimin bile beyin tümörünün teşhis ve tedavisinde büyük yeri olabilir.
Radyoterapi tümörün etrafındaki sağlam beyin dokusu korunarak uygulanır
Radyoterapi, radyasyon onkolojisi uzmanlarınca yapılır. Uygulanacak tedavi öncesinde tümörün doku tipinin bilinmesi tedavi biçiminin belirlenmesinde değerlidir. Bu imkan yoksa bazen direkt radyoterapi uygulaması yapılabilir. Radyoterapi esnasında tümörün etrafındaki sağlam beyin dokusunu korumak değerlidir. Kemoterapi beyin tümörü tedavisinde öteki organların makûs huylu tümörlerine göre daha az başarılıdır. Genelde başka iki tedaviyi desteklemek üzere uygulanır. Kemoterapi ilaçlarının vakit içerisinde gelişmesi ile beyin tümörü tedavisinde daha fazla yerleri olacağı düşünülmektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
