Zorlanmadan nefes almak, rahat yemek yiyebilmek ve inatçı öksürüklerle boğuşmamak… Tüm bunlar gün içinde çarçabuk yaptığımız rutin şeyler olsa da kimi hastalıklar en temel davranışlara bile pürüz koyabilir; gırtlak kanserinde olduğu gibi… Avrasya Hastanesi Medikal Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Fatma Şen, hayat kalitesini büyük ölçüde etkileyen gırtlak kanseri hakkında değerli bilgiler veriyor.
Nedir bu gırtlak kanseri?
Nefes ile yemek borusunu birbirinden ayıran gırtlak, teneffüs sisteminin en değerli kesimlerinden biridir. Ses üretiminin yapıldığı gırtlak tıpkı vakitte yutma esnasında besinlerin nefes borusuna kaçmasını mahzurlar. Birçok işlevi yerine getiren gırtlak ve bölgesinde gelişen makus huylu tümörlere gırtlak kanseri denir.
Daha çok ağzın gerisi, üst yemek borusunun gerisi ve gırtlakta medyana gelen kanser cinslerini tabir etmek için kullanılan gırtlak kanseri, bu bölgedeki makûs huylu hücrelerin denetimsizce büyümesiyle gelişir.
Bedeniniz sinyal veriyor olabilir, belirtilere kulak verin!
Gırtlak kanseri ses tellerine yakın bölgede oluştuğu için birinci belirti seste yaşanan değişimlerdir. Bunun yanı sıra;
- Yutkunurken zorlanma ve ağrı,
- Nefes darlığı,
- Nefes kokusu,
- Gırtlak bölgesinde şişlik,
- Hırıltılı nefes,
- Kulakta ağrı,
- Sürekli tekrarlayan boğaz ağrısı,
- İnatçı öksürük,
- Kilo kayıpları,
- Yorgunluk ve halsizlik.
Neden meydana geldiği tam olarak bilinmiyor
Gırtlak kanserinin neden meydana geldiği tam olarak bilinmemektedir. Lakin birçok farklı faktörün bu kanser tipinin ortaya çıkmasında tesirli olduğu düşünülmektedir. Nedeni tam olarak saptanamasa da gırtlak kanseri riskini arttıran birtakım ögeler kelam bahsidir. Bilhassa de uzun mühlet sigara içen ve alkol tüketen bireylerde bu risk çok daha fazladır. Zira sigarada bulunan kimi bileşenler gırtlak hücrelerinin yapısını değiştirerek tümör oluşmasına sebep olur. Tüm bunların yanı sıra;
- Human Papillom Virüsü, (HPV)
- Gastroözofageal reflü hastalığı,
- Troid bezi ve guatrın çok genişlemesi,
- Kömür üzere kimyasallara maruz kalma,
- Yetersiz beslenme,
- İhmal edilen ağız ve diş bakımı,
- Genetik yatkınlık da riski arttıran faktörler ortasındadır.
Farklı kanser tipleri ile benzerlik gösteriyor
Gırtlak kanserinin oluşması öteki kanser tipleriyle benzerlik gösterir. Gırtlak bölgesinde eskiyen hücrelerin ölmemesi ve birikmeye başlamasıyla oluşur. Beden için rastgele bir işlevi olmayan bu hücreler biriktikçe düzgün yahut makus huylu tümörlere dönüşür. Güzel huylu olan tümörler hayati bir tehlike oluşturmazken, makûs huylu tümörler kesinlikle denetim altına alınmalıdır. Üstelik âlâ huylu tümörler etraf dokulara yayılmazken, makûs huylu tümörler tedavi edilse bile tekrarlayabilir ve etraf dokulara yayılabilir.
Teşhis ve tedavi yolu için nasıl bir yol izlenir?
Hastalığın teşhisinde en değerli adım, kişinin kendisinde yaşanan değişimleri fark etmesidir. Bu noktada tabip, hastadan edindiği bilgileri ve sıhhat geçmişini kıymetlendirir ve yaptığı fiziki muayene ile gırtlak bölgesinde şişlik olup olmadığını inceler. Daha sonra kesin teşhis için laringoskopisimli ince bir tüple gırtlağa girilir. Bu tüp yardımıyla gırtlak bölgesine ayrıntılı olarak bakılır. Öbür bir metot ise laringoskopidir. Bu teknikte hekim ses tellerinin olduğu bölgeyi rahat ve ayrıntılı bir formda inceleyebilir.
Hastalığın tedavisinde kanserin hangi evrede olduğu çok kıymetlidir. Şayet ki, kanser başlangıç evresindeyse radyasyon terapi tercih edilir. Lakin hastalık ilerlemişse kemoterapi ve radyasyon terapi kullanılarak hastalığın tedavi edilmesi amaçlanır. Gırtlak kanserinin tedavi edilmesinde kullanılan bir öteki metot ise cerrahidir. Ameliyat bölgesi neşter yahut lazer ile açılarak gırtlağın bir kısmı yahut tamamı alınabilir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
