Türk İktisat Bankası (TEB) Genel Müdürü Ümit Leblebici, Merkez Bankası’nın enflasyonu baskılamak için izlediği sıkı para siyasetinde ısrarcı olduğunu söyleyerek, “Bu kararlı duruş bankacılık kesiminde fiyatlandırmaların da buna nazaran yapılmasını sağladı.” dedi. Leblebici, “Enflasyon, bankacılık dalının önündeki en büyük mahzur. Merkez Bankası enflasyonun kırıldığını görene kadar sıkı para siyasetini sürdürecek. Biz bu türlü olacağına inanıyoruz. Fiyatlandırmalarımızı da buna nazaran yapıyoruz” diye konuştu.
Leblebici, enflasyonla uğraşta Merkez Bankası’nın bankacılık dalına rehberlik ettiğini, enflasyonu kalıcı olarak indirene kadar sıkı bir para siyaseti uygulama vurgusuna nazaran de kesimin kendini bu duruşa adapte ettiğini tabir etti. Leblebici, “Reel kesim enflasyonun daima üst gideceğine inandığı için daima fiyat artışına gidiyordu. Şayet siz nitekim sıkı para siyaseti var derseniz ve fiyat artışı daima üst yanlışsız gitmeyecek, muhakkak bir noktadan sonra aşağı inmeye başlayacak diye fiyatlamaya başlarsanız bu da değişiyor. Bunun birebiri bankacılık kesiminde de geçerli. Bölümün, faizler makul bir noktadan sonra aşağı gelir diye fiyatlama yapmasıyla, uzun bir periyot fiyatlar aşağıya gelmez diye fiyatlama yapmasının ortasında büyük fark var. Kesim kendini Merkez Bankası’nın telaffuzlarına nazaran daima adapte ediyor” dedi.
Merkez Bankası sıkı para siyasetinde kararlı
Sistemin kendini Merkez Bankası üzerinden fonladığını, para transfer sisteminin da çok uygun işlediğini lisana getiren Leblebici, “Bugün açık piyasa süreçlerinin toplamına baktığımızda, yalnızca 280 milyar liraya yakın parayı (SWAP’lar hariç) Merkez Bankası’ndan fonlayan bir bankacılık sistemi var. Yeni fiyatlanan her mevduat her kademede üste yanlışsız çıkıyor. Bugün Merkez Bankası fonlamasının üzerinde fiyatlamalar görmeye başladık. Bunun uzun devirde devam edeceğini düşünüyorum. Zira Merkez Bankası ısrarlı bir formda fiyat düzeyinin ve enflasyonun kırıldığını görmeden bu para siyasetinden vazgeçmeyeceğini söylüyor. Bankacılık kesimi fiyatlarını üst gerçek almaya başladı. Bu, uzun vadede kalıcı bir sıkı para siyasetinin içinde olduğumuzun göstergesi” tabirlerini kullandı.
Faizlerde düşüş beklemediklerinin altını çizen Leblebici, “Sanayi üretimi canlı, emtia piyasaları da üst tarafta seyrediyor. Hizmet dalının de açılmaya başlamasıyla bir enflasyon baskısı olacaktır. Münasebetiyle kısa devirde bir faiz indirimi bölümü riske sokabilir. Uzun devirde bulunduğumuz faizin üzerine çıkmamız gerekebilir” diye konuştu.
TL’ye dönüş trendini görmeye başladık
Piyasanın en çok merak ettiği döviz fiyatlarıyla ilgili de konuşan Leblebici, geçen yıl 8.5’u aşan dolarda benzeri yükselişlerin olmasını beklemediklerini söyledi. Leblebici şöyle devam etti: “Maalesef 2020’de 5.5’lardan 8.5’lara kadar orta vermeyen bir kur artışı oldu. Münasebetiyle 8.5 iddiaları bu trendin devam edeceği öngörüsüyle yapılıyor. Bu çok yanlışsız gelmiyor bana. Zati geçen yıl yaşanan 8.5 düzeyi de olağanın üzerinde bir düzeydi. Döviz tıpkı vakitte bir tasarruf aracı. Fakat tasarrufu koruyabileceğiniz ortam bugün faiz tarafı. Bugün yüzde 17-18 üzere Merkez Bankası faizine yakın mevduat faizleri kelam konusu. Stopaj tesirleriyle baktığınızda neredeyse nete yakın bir getiriniz oluyor.”
Vatandaşın da yavaş yavaş dövizini bozdurmaya başladığını vurgulayan Leblebici, “Döviz kuru düşüşe geçeli üç ay oldu. Döviz yükselir mi beklentisi kırılmaya başladı. Tasarruf sahipleri sıkı para siyasetinin kararlı bir biçimde uygulandığını gördükçe tercihini TL’den yana yapacaktır. Esasen bu trendi de görmeye başladık. Kurumsal firmalarda da misal bir trend var.” diye konuştu. Bankalara efektif girişlerin de olduğunun altını çizen Leblebici, kurumlar tarafında da döviz bozdurma atılımlarının başladığı bilgisini verdi. Leblebici, “Kurumların kendilerine has borçlanma yapıları vardı. Dövizle borçlanmalarıyla ilgili kendilerini hedge etme düzenekleri vardı. Kurun daha stabilize olduğunu gördükçe döviz almaktan vazgeçip bozdurmaya başladılar” dedi.
Krediler geçen yılki kadar büyümez
Kredi maliyetlerinde de kıymetli bir gevşeme beklemediklerini tabir eden Leblebici, “Bizim iddiamıza nazaran büyürsek zati 2021’de hiçbir şey yapmasak bile yüzde 4-4.5 büyüme gözüküyor. Kredi büyümesi süratli bir formda devam ederse bu denetim edemeyeceğimiz bir yere gidebilir. O yüzden Merkez Bankası çok gerçek bir iş yapıyor. 2020 ve 2021 yıllarını birleştirip, sürat limitinin içine girmeye çalışıyor. Yapılması gereken de bu. Bu da sürdürülebilir büyüme için yapılıyor. Biz buna bakmalıyız. Dengelemeye muhtaçlık var. Bu yıl çok süratli büyürseniz gelecek yıl küçülmeniz gerekiyor. Hasebiyle daha yumuşak bir büyümeyi devam ettirmeniz gerekiyor” diye konuştu.
Sistemde verilen kredinin toplanan mevduattan fazla olduğunu belirten Leblebici, sistemde 1,5 milyar liraya yakın mevduat toplandığını, 2,3 milyar liraya yakın da kredi verildiğini söyledi. Leblebici, “Sene başından beri kredide büyüme yok, tersine yüzde 1-2’ye yakın küçülmeler var. Kredide büyüme gelir fakat şiddetli bir büyüme olacağını sanmıyorum. Enflasyon düzeylerine yaklaşma ihtimali bana mümkün gelmiyor. 2020’de fazla kredi talebi oldu, bu durum 2021’e daha az kredi talebi olarak döndü. Münasebetiyle kredilerin geçen yılki kadar büyüme ihtimali bence yok.” biçiminde konuştu. Geçen yıla nazaran gerçek kesim bilançolarının daha âlâ durumda olduğunu vurgulayan Leblebici, “Reel dal kendini ayarlamış durumda. Sanayi üretimi kuvvetli. Bugün beyaz ve kahverengi eşyada kuvvetli bir sanayi üretimi var. Turizm salgından en fazla etkilenen bölüm lakin bu sene 2020’nin iki katından fazla güzelleşme olacağını da düşünüyoruz” sözlerini kullandı.
Kârımızı dengeledik
2020 güç bir yıl olmasına karşın TEB olarak çok büyük bir sorun yaşamadıklarını, kârı da dengelediklerini lisana getiren Leblebici, “Önemli olan bunun sürdürülebilir olması. 2021’de stratejimizi yeniden ekonomik datalara ve Merkez Bankası’nın öngördüğü şeylere adapte etmeye çalışıyoruz. Bu yıl enflasyon tesiriyle büyüme biraz zorlanacak. Münasebetiyle maliyet yönetmeye, kendimizi optimize etmeye çalışıyoruz. Dijitale biraz daha yük veriyoruz. Verimliliği ayarlamaya çalışıyoruz. Projeksiyonlarımız üç ila beş yıllık. Üç yıllık projeksiyonumuza paralel hareket ediyoruz. Hasebiyle optimumla kendimizi sağlıklı bir biçimde büyütmeye çalışıyoruz” dedi.
Şube sayısında optimum düzey olarak gördükleri 450-500 şube ölçeğine devam ettiklerini, bir yandan da süratle dijitalleşme yatırımları yaptıklarını söz eden Leblebici, “Bugün dal altyapı olarak sürecin tamamını dijital yapabilir lakin düzenleyici otoritenin de ona adapte olması lazım. Artık düzenleyici otorite ona adapte olmaya başlıyor. Uzaktan erişime, uzaktan müşteri edinmeye müsaade vermeye başladı. Bunlar geldikçe bu optimum düzeyler biraz daha gelişecek” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
