Yakın Doğu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği öğretim üyesi Doç. Dr. İlker Özşahin, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN’de proton-proton çarpışmaları sonucu ortaya çıkan parçacıkların izlerini ve güçlerini ölçen altı deneyden biri olan Compact Muon Selenoid (CMS) üzerine çalışmalar yürüten grupta ülkemizi muvaffakiyetle temsil ediyor.
CERN, karanlık hususun izini sürüyor
Doç. Dr. İlker Özşahin, kimi fizik olaylarının yeterli algılanabilmesini sağlayan ve genel gayeli bir dedektör olan CMS (Compact Muon Solenoid) kümesinde karanlık unsur, karanlık güç, ekstra boyutlar üzere hususları incelemek için tasarlanan CMS dedektörünün geliştirilmesinde yer alıyor. Büyük Hadron Çarpıştırıcısının 4 büyük dedektörden biri olan CMS, binlerce elektronik devreye sahip karmaşık kesimden oluşuyor.
CMS’nin, 15 m yükseklikte, 22 m uzunluğunda, toplam 12.500 ton yüke sahip bir düzenek olduğunu söyleyen Doç. Dr. İlker Özşahin, “Dedektör, en iç bölgesinde 3.85 Tesla kadar manyetik bir alan şiddetine sahip güçlü bir harika iletken mıknatıs ile bilhassa yeni fizik kanunlarına ilişkin sinyalleri keşfetmek üzere (Higgs bozonu, süpersimetri, vs.) dizayn edildi” diyor.
Doç. Dr. İlker Özşahin, 2022’de gerçekleşecek olan çarpışma için güncelleme çalışmalarında değerli bir rol üstleniyor
CMS dedektörünün alt detektörlerinden biri olan İleri Hadronik (Hadronic Forward, HF) kalorimetre detektörünün 2022’de gerçekleşecek olan çarpışma için güncelleme çalışmalarında yer alan Doç. Dr. Özşahin, bu çalışmaların yanı sıra, bilgi toplama ve data tahlili çalışmalarında da misyon alıyor. Başarılı genç fizikçi, bilhassa dedektör denetim ve güvenlik sisteminde, dedektörün bir sonraki çarpışmaya hazırlanması, test edilmesi ve kalibrasyonu açısından değerli bir rol üstleniyor.
CERN yarının teknolojilerini geliştirmede değerli bir rol oynuyor…
Temel bilimlerdeki ilerlemelerin yanı sıra teknolojik gelişmelerin de sağlandığı dünyadaki en kıymetli merkezlerden bir olan CERN hızlandırıcıları sayesinde günümüzde muhteşem iletken teknolojisinin ilerlemesi, pak güç kaynaklarının araştırılması, bilgisayar teknolojisi, yeni elementlerin keşfi, tıpta teşhis ve tedavi, materyal bilimi, bilişim teknolojisi, nükleer tıp ve radyoterapi, nanobilim, lazer fiziği, plazma fiziği, elektronik, telekomünikasyon ve daha birçok alanda gelişmeler sağlanıyor. Örneğin bilgisayar irtibatını sağlayan World Wide Web (www) dünyanın farklı yerlerinde çalışan fizikçilerin birbirleriyle daha süratli ve kolay irtibat kurmaları hedefiyle CERN’de geliştirildi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
