Yeni bir büyüme dönemine giren nükleer sanayideki güncel gelişmeler 4 Nükleer Santraller Fuarı ve 8 Escort Bayan Nükleer Santraller Zirvesi NPPES nde tartışıldı Yerli nükleer reaktör çalışmaları küçük modüler reaktör teknolojisi ve Akkuyu NGS de Türk firmalarını bekleyen fırsatlar paylaşıldı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve TÜBİTAK Bayan escort ın destekleriyle Nükleer Sanayi Derneği NSD ve Ankara Sanayi Odası ASO tarafından hayata geçirilen 4 Nükleer Santraller Fuarı ve 8 Nükleer Santraller Zirvesi NPPES 1 Haziran 2021 ’de çevrimiçi olarak escort başladı İki gün sürecek NPPES ’te nükleer teknolojilerdeki güncel gelişmeler paylaşılacak
NSD Başkanı Alikaan Çiftçi ile ASO Başkanı Nurettin Özdebir in ev sahibi olarak katıldığı etkinlikte Enerji ve Tabii Kaynaklar eskort Bakanlığı Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürü Afşin Burak Bostancı TÜBİTAK Başkanı Prof Dr Hasan Mandal OECD Nükleer Enerji Ajansı NEA Genel Müdürü William D Magwood Akkuyu NGS Yönetim eskort bayan Kurulu Başkan Yardımcısı Anton Dedusenko ve Rolls Royce Küçük Modüler Reaktörler CEO ’su Tom Samson konuşma yaptı
Nükleer sanayi yeni bir büyüme dönemine girdi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olarak NPPES ’e 2014 yılından beri destek verdiklerini ve destek vermeye de devam edeceklerini açıklayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürü Afşin Burak Bostancı şunları söyledi “Bugün dünyada elektrik enerjisi talebinin yaklaşık yüzde 11 ’i nükleer santrallerden karşılanıyor 32 ülkede toplam 443 nükleer reaktör işletmede olup ülkemizin de içinde olduğu 19 ülkede 52 reaktör inşaat halindedir Diğer taraftan önümüzdeki 10 yıl içinde 162 yeni nükleer reaktörün inşasına başlanması planlanıyor Burada nükleer enerjiden vazgeçildiği söylemlerinin doğru olmadığını sektörün yeni bir büyüme döneminde olduğunu görüyoruz
“Küçük modüler reaktörleri yakından takip ediyoruz
Bostancı Ülkemizin de enerji stratejisinde nükleer santraller önemli bir konumdadır Bu anlamda ülkemiz toplam 12 nükleer reaktöre sahip olacak 3 nükleer santral projesi kurmayı planlıyor İlk nükleer santralimiz olan Akkuyu NGS ’nin ilk 3 ünitesinin inşasına devam ediliyor İlk ünitenin Cumhuriyetimizin 100 yılına denk gelen 2023 yılına kadar elektrik üretimine başlamasını hedefliyoruz Diğer üniteleri de birer yıl arayla devreye almayı planlıyoruz Diğer iki nükleer santral projesinin kurulumuna yönelik saha seçimi ve müzakere hazırlık çalışmaları devam ediyor Diğer yandan küçük modüler reaktörler başta olmak üzere 4 nesil reaktörlere yönelik yeni trendleri de yakından takip ediyoruz diye konuştu
Akkuyu NGS İstanbul ’un elektrik talebinin yüzde 90 ını karşılayabilecek kapasitede
Ülkemizin birincil enerji kaynağında dışa bağımlılığının azalmasında nükleer santrallerin önemli bir görev üstleneceğini belirten Bostancı “Eğer bugün Akkuyu NGS tam kapasite hizmette olsa ülkemizin elektrik talebinin yüzde 10 ’unu İstanbul ’un ise elektrik talebinin yüzde 90 ını tek başına karşılayabilir Ayrıca her yıl 7 milyar metreküp doğalgaz ithalatından da kurtulmuş olacağız dedi
Yerli firmalarımız diğer ülkelerdeki nükleer santral projelerine de ürün üretecek
Bostancı “Yaklaşık 550 bin parçadan oluşan nükleer santrallerin yerli sanayicimize dinamizm kazandıracağını ve sanayimizin bir üst lige atlamasında önemli katkılar sunacağını düşünüyoruz Tek kalemde ülkemizin en büyük yatırımı konumundaki Akkuyu NGS ’de mal ve hizmet tedariğinin en az yüzde 40 ının yerli imkanlardan karşılanmasını öngörüyoruz bunun diğer nükleer santral projelerimizde kademeli olarak artmasını istiyoruz Projelerde bilgi deneyim ve kabiliyet elde eden sanayicilerimizin uluslararası nükleer tedarik zincirlerine de dahil olacağına ve diğer ülkelerdeki projelerde de başarılara imza atacağına inancımız tam Bu amaç doğrultusunda ilgili kamu kurum ve kuruluşlarımız ve sektör temsilcilerimizle gece gündüz yoğun mesaideyiz diye konuştu
Yeni jenerasyon nükleer teknolojiler politika raporu Cumhurbaşkanlığı na sunuldu
Nükleer teknolojilerin yeni jenerasyonunda birlikte başarıya gitme ve birlikte oluşturma konusunda bir sunum gerçekleştiren Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu TÜBİTAK Başkanı Prof Dr Hasan Mandal teknolojinin gelişiminin çok önemli bir bileşen olduğunu aktararak enerji ve nükleer sahalar gibi stratejik alanlarla ilgili araştırmalar gerçekleştirdiklerini ifade etti
Birlikte oluşturma kültürü getirmeye çalıştıklarını söyleyen Prof Dr Hasan Mandal beşeri kapasite ile altyapıyı bir araya getirmeye odaklandıklarını aktardı Prof Dr Mandal yeni jenerasyon nükleer teknolojilerle ilgili tüm paydaşların katılımıyla hazılanan politika raporunu yaklaşık bir ay önce Cumhurbaşkanlığı na sunulduğunu da söyledi Prof Dr Mandal araştırma alt yapısı ve beşeri kapasite ile farklı iş birliği fırsatlarının bir araya getirildiği raporda 9 ana politika tavsiyesinin yer aldığını da paylaştı
Hedefimiz 4 Nesil Uluslararası Forumu ’nun üyesi olmak
Prof Dr Mandal nükleer teknolojilerle ilgili 4 Nesil Uluslararası Forumu ’nun Generation IV International Forum bir üyesi olmayı hedeflediklerini belirtti Üye olmak için politika raporu hazılanması gibi bir ev ödevi olduğunu söyleyen Prof Dr Mandal ve bunu hazırladıklarını şimdi de yol haritası üzerinde çalıştıklarını söyledi
NÜKSAK bünyesindeki firmalarımız nükleer sanayiye ürün sağlayacak
NPPES ’in ev sahiplerinden Ankara Sanayi Odası Nurettin Özdebir ise şunları söyledi “2017 yılından bu yana da Nükleer Sanayi Kümelenmesi Projesi NÜKSAK ile sanayicimizin nükleer alanda üretim yapma kabiliyetlerini geliştirmeye çalışıyoruz Kümemizde ülkemizin çeşitli kentlerinden 70 civarında firma bulunuyor Bu süreçte Rusya Fransa Japonya ve Çek Cumhuriyeti ’nin de aralarında yer aldığı birçok ülkenin nükleer alandaki kuruluşlarıyla işbirliği anlaşmaları imzaladık ve ortak çalışmalar yürüttük Akkuyu Nükleer Güç Santrali kurucu şirketi ile de çok yakın ilişki içinde yerli sanayicimizin tedarikçi olabilmesi için çalışmalar yürütüyoruz Küme olarak ayrıca sanayicilerimizin Nükleer Düzenleme Kurumu ’ndan onaylı imalatçı belgesi alabilmesi için önemli destekler sağlıyoruz Bugüne kadar 5 firmamız belgesini aldı ve ürün satabilir hale geldi 5 firmamızın da başvuru süreci devam ediyor Burada hedefimiz sadece Türkiye değil dünyanın her tarafında yapımı süren nükleer santrallere ürün verebilmek
Özdebir “Nükleer teknoloji üreten ülkeler grubuna dahil olabilmek için önümüzde bir fırsat bulunduğunu ve artık Türkiye ’nin kendi reaktörünü üretebilmesi gerektiğini düşünüyoruz Ankara Sanayi Odası olarak böyle bir çalışmaya öncülük ediyoruz Hedeflediğimiz reaktör ülkemizin dünyanın en büyük rezervlerinden birine sahip olduğu toryum ile çalışacak 4 nesil Ergimiş Tuz Reaktörüdür Bu reaktörün geliştirilmesi ve yapımının daha kolay olduğunu düşünüyoruz Klasik nükleer reaktörlerden çok daha güvenli ve basınç ihtiva etmeyen bir teknoloji olması bize cazip geldi Üyelerimizden bir firmamızın uluslararası nükleer sınıfta ve ergimiş tuz reaktörlerinde kullanılabilecek bir eşanjör tasarımı yapmış olması tasarım kabiliyeti açısından da belli bir noktaya gelmiş olduğumuzu gösteriyor Diğer taraftan birçok ülkede SMR denilen küçük modüler nükleer reaktörler de geliştiriliyor Bu konuda da uluslararası bazı firmalarla görüşmelerimiz sürüyor diye konuştu
Ortadoğu ve Afrika ’nın en büyük nükleer sanayi etkinliği
NPPES ’i bu yıl pandemi sebebiyle çevrimiçi olarak gerçekleştirdiklerini açıklayan Nükleer Sanayi Derneği NSD Başkanı Alikaan Çiftçi Ortadoğu ve Afrika ’nın en büyük nükleer sanayi etkinliği haline gelen NPPES ’i uluslararası bir iş ağı platformuna dönüştürdüklerini vurguladı
Nükleer Sanayi Derneği Güney Kore İtalya ve İsviçre ’de temsilciler atadı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımızın öncülüğünde başlatılan yerlileştirme çabalarına ülkemizdeki nükleer sanayi ile ilgili birçok kurumun katkı sunduğunu belirten Nükleer Sanayi Derneği NSD Başkanı Alikaan Çiftçi NPPES paydaşlar arasındaki etkileşimi artırarak sanayicilerimizin iş fırsatlarıyla buluşmasına ciddi olanaklar sağlıyor Biz de Nükleer Sanayi Derneği olarak bu hedefe ulaşabilmek için yurt içi ve yurt dışı tüm aktör ve paydaşlarla iş birliklerinin artırılmasını misyon edindik Amacımız nükleer enerji projelerinin tasarım inşaat kurulum devreye alma işletme ve bakım fazlarında sadece taahhüt ve tedarik alanlarında değil aynı zamanda mühendislik proje yönetimi danışmanlık ve uygunluk değerlendirme alanlarında yurt içi projelerde yerli katkıyı yurt dışı projelerde de etkinliğimizi artırmak Bu doğrultuda farklı ülkelerde bulunan nükleer enerji alanındaki 16 ayrı dernek ve organizasyonla niyet ve işbirliği anlaşmaları imzaladık Ayrıca Güney Kore İtalya ve İsviçre temsilcilerimiz de derneğimiz adına görevlerine başlamış durumda Kısa zamanda faaliyetlerimizin somut sonuçlarını paylaşacağız diye konuştu
Düşük karbonlu gelecek nükleer enerji sayesinde olacak
OECD Nükleer Enerji Ajansı NEA Genel Müdürü William D Magwood ise şunları söyledi Türkiye enerji ihtiyacını karşılamada fosil yakıtlara bağımlı bir yapıda Türkiye enerjisinin önemli bir kısmını kömür ve doğalgazdan tedarik ediyor ama nükleer enerji ile birlikte bu tablo değişecek Türkiye de nükleer reaktör inşaatları devam ediyor ve yeni projeler planlanıyor diye konuştu
Covid 19 pandemisinden politika belirleyicilerin çok önemli bir ders çıkardığını ifade eden Magwood sözlerine şöyle devam etti “Hepimiz bu dönemde uzaktan çalıştık online eğitimler online toplantılar yaptık Küresel ölçekte enerji talebinin arttığını görüyoruz Bu da elektriğe çok daha bağımlı olduğumuzu ortaya koyuyor Hem yaşamsal açıdan hem de ekonomik büyüme açısından bu konu çok önemli Karar vericiler küresel iklim değişikliğiyle mücadele etmeye çalışıyorlar ve bu konuda milyarlarca lira harcanıyor Nükleer enerji tam da bu noktada karbon salınımsız temiz istikrarlı güvenilir ve maliyet etkin elektriğe erişim konusunda avantaj sağlıyor 365 gün haftanın 7 günü ve 24 saat sürekli enerji sağlayan bir kaynak olması çok önemli Düşük karbonlu geleceğe giden en temiz ve en uygun maliyetli yol nükleer enerji ile birlikte işleyen yenilenebilir enerji kaynaklarını içerecektir Türkiye ’de siz bu yaklaşımı yeni yenilenebilir enerji kaynakları ve Akkuyu NGS sayesinde sergiliyorsunuz
Akkuyu NGS 4 ünitenin inşaatı için ruhsat bekliyor
Akkuyu NGS Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Anton Dedusenko ise şunları paylaştı Pandemi sırasında nükleer projelerimizin planlandığı gibi devam ettiğini ve hatta bu projelerin ulusal ekonomilerin sorunsuz işlemesine gelişmesine ve toparlanmasına katkıda bulunduğunu söylemekten gurur duyuyorum Akkuyu NGS de iyi bir ilerleme gösteriyor Bu yıl Mart ayında 3 ünitenin inşaatının başlaması şu anda aynı anda üç ünitede tam ölçekli inşaat çalışmalarının devam ettiği anlamına geliyor Ayrıca bu yıl Nükleer Düzenleme Kurumu NDK ndan 4 ünitenin inşaatı için de ruhsat bekliyoruz
Dedusenko Akkuyu NGS devreye alındığında yılda yaklaşık 35 milyar kilovatsaat enerji üreterek Türkiye’nin elektrik tüketiminin yüzde 10’unu karşılayacak Şimdiden proje istihdam büyümesini ve yerel üretim gelişimini ileriye taşıyan bir nüfus mıknatısı gibi çalışıyor Doğrudan veya dolaylı olarak projenin uygulanmasını sağlayan şirketler için sözleşme imkanı sağlıyor diye konuştu
Ürün ve hizmet tedariklerinin yerelleştirilmesine özel önem veriyoruz diyen Dedusenko Akkuyu NGS’de inşaat aşamasındaki iş ve malzeme yerelleştirme oranının yüzde 40 civarında olduğunu tahmin ediyoruz Bugün Akkuyu NGS nin tedarikçi listesinde 400’den fazla Türk firması yer alıyor Yerel ürünlere yönelik potansiyel talep ve yerel işletmeler için gelişme beklentileri ile birlikte bölgede nüfus artışının 30 bin kişiye ulaşması öngörülüyor dedi
NPPES kapsamında Rosatom tarafından düzenlenen özel oturumların odak noktasının Türk firmalarını bekleyen fırsatlar olduğunu belirten Dedusenko katılımcıların Rosatom’da benimsenen satın alma sistemi tedarikçiler için temel kurallar ve fırsatlar hakkında bilgilendirileceğini de sözlerine ekledi
SMR ler düşük maliyetli güvenli ve temiz bir enerji çözümü sunuyor
Rolls Royce Küçük Modüler Reaktörler SMR CEO ’su Tom Samson ise Türkiye ’de SMR ’lerin kullanılabilmesi için görüşmelere devam ettiklerini belirtti Temiz enerjiye dair bir gelecek tasarımının yapıldığı günümüzde Samson Rolls Royce un dünyadaki en yaygın kullanılan PWR nükleer teknolojisini kullanarak yaptığı inovasyonlarla güvenli ve yatırım yapılabilir küçük modüler reaktör geliştirdiklerini aktardı Nükleer enerjinin düşük maliyetli çözümler sağlaması güven sunması yatırım çekmesi ve ölçeklendirilebilir olmasının önemini vurgulayan Samson bu beklentilere uygun teknolojiler geliştirdiklerinden bahsetti Ölçeklendirilebilir Rolls Royce SMR ’lerin yüksek enerji depolama maliyetlerini önleyen temiz bir çözüm olduğunu vurgulayan Samson sözlerine şöyle devam etti Rolls Royce SMR ’lerin önemli özelliklerinden biri santralin yüzde 90 ından fazlası yüksek kalite standartlarına uygun olan fabrika ortamında modüler halinde üretilebiliyor Kalan kısmı sahada kurulacak olan geçici bir yapı altında tamamlanacak
İngiltere ’de talep almaya başlayan SMR ’lerle ilgili Türkiye ’nin de dahil olduğu diğer ülkelerden de talep geleceğine inandığını belirten Samson 2030 ’da başka ülkeler de programımıza katılacak dedi
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
