Aliağa Belediyesi, kent belleğinin oluşturulması ve kültürel mirasın korunarak geleceğe taşınması hedefiyle başlattığı bilimsel çalışmalara bir yenisini daha ekledi. Belediye, Aliağa’yı arkeolojik, kültürel, ekonomik, toplumsal, folklorik, turistik ve tarihi tüm taraflarıyla tanıtmak ve Kültürel Mirası korumak için ‘Aliağa ve Etrafındaki Türk Yapıtları ve El Sanatı Eserlerinin Araştırılması’ projesini başlattı.
ALİAĞA VE ETRAFINDAKİ TÜRK KÜLTÜRÜ İZLERİ
Aliağa Belediye Lideri Serkan Acar’ın bölgenin kültürel mirasını koruyup geleceğe taşımak hedefiyle oluşturulan Kültür Vizyonu çerçevesinde başlatılan çalışmalar ile Aliağa ve etrafında Türk kültürü izleri, varlıklı Yörük kültürüne ilişkin miras ortaya çıkarılıyor. Aliağa ve Etrafındaki Türk Yapıtları ve El Sanatı Eserlerinin Araştırılması projesi saha çalışmaları birinci olarak Helvacı mahallesinden başladı. Saha araştırmaları Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Bekir Deniz ve Dr. Öğretim Üyesi Ebru Subaşı tarafından gerçekleştiriliyor.
EL SANATI ESERLERİ ORTAYA ÇIKIYOR
Prof. Dr. Bekir Deniz ve Dr. Öğretim Üyesi Ebru Subaşı Proje kapsamında Aliağa ve etrafında cami, çeşme, türbe, yatır, köprü ve mezar taşları ile halı, kilim, ehram, oya, sürece, örgü işleri, bakır, sepet örücülüğü vb. el sanatı eserlerini ve özelliklerini araştırıyor.
HELVACI KİLİMİNİN YÖRESEL ÖZELLİKLERİ
Yaptıkları incelemeler ve vatandaş mülakatları sonucunda Helvacı’nın kendine mahsus bir kiliminin ve dokumacılık geleneğinin olduğunu belirten Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bekir Deniz, “Helvacı Yörüğü kilimleri Türk kilim sanatı içinde değerli bir yere sahiptir. Kendine has materyal, teknik, boya, renk, nakış, kompozisyon özellikleri olan bir dokumadır. Türk müzelerinde çok az örneği bulunan bu kilimler söylenilenlerin bilakis, hâlâ halk ortasında kullanılmaya ve yaşatılmaya devam ediyor. Anadolu’da her dokuma merkezinde kendilerine mahsus halı ve kilimler mevcuttur. Lakin Helvacı kilimleri de yöresel özellikleri ile dikkat çekiyor. Helvacı kilimleri, bir kısmı Manisa, bir kısmı İzmir’e bağlı olan Yunddağ, Kozak, Madra etrafı ve Yağcıbedir kilimleriyle çok yakın benzerliklere sahip. Bu kilimlerin tarihî gelişimi içindeki özelliklerini tespit edip tekrar dokutturulmak suretiyle turizme kazandırılmasının yanı sıra Aliağa yöresi kilimi ismiyle da coğrafik işaret ve marka pahası oluşturulup tescillenmesi yöre kültürünün yaşatılması ve tanıtılması bakımından büyük ehemmiyet taşıyor” dedi.
PROF. DR. BEKİR DENİZ: “MEZAR TAŞLARI TÜRK KÜLTÜRÜNÜN TAŞA KAZINMIŞ TAPU SENETLERİDİR”
Yörede çok sayıda cami, türbe, çeşme, yatır ve mezar taşı üzere somut mirasa ilişkin yapılar olduğunu tabir eden Deniz, “Camiler yöredeki Müslüman Yörük yerleşiminin bir dokümanıdır. Yatır ve türbeler bu etrafta yaşayan insanların inanış ve hayat kültürlerini ortaya koyar. Cami hazireleri ve mezarlıklarda bulunan mezar taşları ise Türk kültürünün taşa kazınmış tapu senetleridir. Bulundukları yerleşim alanlarının tarihi kökleri ile Türklüğün ve İslamiyet’in bu bölgedeki dokümanlarıdır. Yöredeki el sanatı eserlerini araştırması ve bu mirasın gelecek nesillere aktarılması için bizlere takviye veren Aliağa Belediye Lideri Serkan Acar’a teşekkür ediyorum” dedi.
HELVACI KİLİMİNE COĞRAFİK İŞARET ALINACAK
Aliağa ve Etrafındaki Türk Yapıtları ve El Sanatı Eserlerinin Araştırılması projesi saha çalışmaları Aliağa’nın tüm köylerinde yüzyüze görüşmeler ve yerinde tespitlerle 1 ay boyunca devam edecek. Akabinde toplanan datalar bilimsel kıymetlendirme prosedürleriyle incelenerek bölgedeki el sanatı eserleri, dokuma kültürü ve mezar taşlarındaki ayrıntılar bilimsel yayınlarla kayıt altına alınacak. Aliağa Belediyesi tarafından Helvacı kilimine Tescilli Coğrafik İşaret Dokümanı alınması için çalışma başlatıldı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
