Türkiye Tasarım Vakfı’nın, Ortak Kültür Mirası: Türkiye ve AB Ortasında Muhafaza ve Diyalog-II (CCH-II) Hibe Programı kapsamında finanse edilen, proje ortakları Brumen Foundation (Slovenya) ve Klâsik Sanatlar Derneği (Türkiye) ile birlikte yürüttüğü “Kadim Anadolu Zanaatlarından Aktüel Tasarımlara” başlıklı Avrupa Birliği projesinin faaliyetleri devam ediyor.
Kültürlerarası iş birliği çerçevesinde, kaybolma riski altındaki Anadolu zanaatlarını geleceğe taşımak için başlatılan bu proje ile, kadim kıymetlerin aktüel dizaynlarla birleştiği örneklerin Türkiye ve Avrupa’da yaygınlaştırması hedefleniyor. Proje kapsamında birinci kademede, alanında uzman bireylerden oluşan Müşavere Heyeti tarafından Avrupa’da tanıtılmak üzere beş zanaat belirlendi.
Anadolu’nun Seçilen 5 Kadim Zanaatı
Proje kapsamında Avrupa’da tanıtılacak, Anadolu topraklarının kültürel mirasları ortasında yer alan 5 zanaatın içerisinde;
- Kendine has üretim ve süsleme teknikleriyle yüzyıllardır kesintisiz sürdürülen ve hâlâ gelişime açık olan klasik İznik çiniciliği,
- Anadolu’da ‘sedefkârlık’ olarak da tanınan, ahşap yahut metal yüzeylere açılan oyuklara başta sedef olmak üzere bağa, fildişi üzere gereçlerin yerleştirilmesiyle gerçekleştirilen kakmacılık,
- Anadolu’da ‘hakkâklık’ olarak da bilinen, çizgi örnekleri ile çeşitli klâsik motiflerin taş yüzeylere el işçiliğiyle uygulanmasıyla ortaya koyulan taş işlemeciliği,
- İnsanlık tarihinin bilinen en eski kumaş çeşitlerinden biri olan ve hayvansal lifler ile doğal boyalar kullanılarak icra edilen keçecilik,
- Anadolu geleneklerinin kıymetli yansımalarından biri olan, günümüze kadar çeyiz kültürü aracılığıyla taşınan; pamuk ve yünün kumaşlar ortasına doldurularak ve saten yahut atlasla kaplanarak dikildiği yorgancılık bulunmaktadır.
Belirlenen zanaatların klâsik bilgiyi günümüze uyarlamayı başarmış, etkin üretim yapan ustaları ile zanaatlarının inceliklerini, kullanılan materyal ve üretim tekniklerini anlattıkları kısa sinemalar çekilerek, Ağustos 2021’de başlayacak bu çekimler zanaatkârların İstanbul, Kütahya ve Konya’daki kendi atölyelerinde gerçekleştirilecek. Hazırlanacak belgesel sinemalar bir yandan zanaatların tanıtılmasını hedeflerken öteki yandan bu kadim bilgilerin geleceğe aktarılması konusunda yenilikçi bir arşiv misyonu görecek. Projenin Anadolu zanaatlarının Avrupa’da tanıtılması ve yaygınlaştırılması emeline paralel olarak kelam konusu sinemalar Avrupa’da tasarım alanında çalışan kişi ve kurumlarla paylaşılacak ve Türkiye Tasarım Vakfı’nın resmi toplumsal medya hesapları ile projenin internet sitesi üzerinden herkesin erişimine açık olacak.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
