Doğum sadece fizyolojik bir süreç değildir. Anne adayları hamilelik süreci boyunca ruhsal ve hormonal adaptasyon süreci ile karşı karşıya olurlar. Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz, beyin “anne” moduna geçtikten sonra içinde yaşanan değişim ve dönüşüm hakkında merak edilenleri cevapladı.
Anne beyninde değişim nasıl meydana geliyor?
Önceleri, yalnızca kendi ihtiyaçlarına ve ömrüne yönelik olarak gelişen dişinin organizması, hamilelikten sonra kendi yavrusunun bakımı ve muhtaçlıkları doğrultusunda gelişim gösteriyor.
Annelik birçok duyguya benzetilebilir. Düşününki, hali hazırda yaşadığınız bir konutta, daha evvel hiç görmediğiniz bir oda var ve onu keşfediyorsunuz. Hormonlar dalgalanır, karın büyür, ayaklar şişer… Anne adayları için fizikî ve ruhsal olarak pek çok şey değişmeye başlar. Bu pek çok şeyin ortasında hislerde vardır ve büyük ölçüde nörolojik durumları içerir.
Araştırmacılar gösteriyor ki bu değişimler, annenin bebeğinin gereksinimlerini ve ruh halini daha kolay algılamasına, bebeğinin sıhhat ve güvenliliğine karşı oluşabilecek rastgele bir tehlikeli durumu daha çabuk fark etmelerine yardımcı oluyor.
Gri unsurun azalması büyük etken
Hamilelik sürecinde beynin belirli bölgelerinde bireye faydalı bir gri unsur kaybı yaşanıyor. Gri husus; beynin, beyin sapı ve omurilik kısımlarında bulunan ve bilginin işlenmesinden sorumlu kısımdır. Öğrenme ve hafıza fonksiyonları, motor işlevleri, toplumsal marifetler, lisan ve sorun çözme sistemlerini barındırır. Gri unsur ölçüsünün zeka ile de irtibatlı olduğu düşünülüyor. Bu değişiklikler büyük ihtimalle, bedeni anneliğe hazırlamak için gerçekleşiyor. Yapılan araştırmalar ile birlikte, hamileliklerde hafıza ve öbür kognitif işlevlerde hiç bir farklılık gözlemlenmediği ve bu yüzden gri unsur kaybının kognitif bozukluklara yol açmadığı belirtilmiştir.
Annelik birtakım yetenekleri güçlendirirken kimilerini azaltıyor
Hafıza
Anne adaylarının birden fazla geçmişte olmasa bile hamilelik devrinde unutkanlık yaşadığını lisana getiriyor. Beyindeki gri unsur ölçüsündeki değişiklikler bunun bilimsel açıklaması olabilir.
Stres
Hamile bayanlar çoklukla oksitosin hormonundan ötürü daha az gerilim yaşarlar. Hamilelik devrinde fizikî ve ruhsal değişimlere uğrayan bayan, oksitosin hormonu ile kendini dengelemeye çalışır. Bu durum yaşanan karışıklığın, değişimin ve uykusuz gecelerin nasıl olağanda olacağı kadar etkilenmeden altından kalkılabildiğini açıklıyor.
Sosyal beceriler
Hormonların etkilenmesi ve güçlenmesinin sonucu olarak, gebe bayanların beyinlerinin sözel olmayan ikazları yorumlayabildiği gözlemlenmiştir. Bebekler konuşamadığından bu marifetler, bilhassa birinci yıllarda çok kıymetlidir.
Geç anne olanlar çabuk yaşlanmıyor
Anne adayları, bebeği için birçok değişikliğe uğrar. Beyinde büsbütün bu duruma odaklanır. Bu nedenle de anne adayının beyni, karnındaki bebeği olabildiğince müdafaaya, kollamaya ve geliştirmeye odaklanır. Başka taraftan anne vücudu yalnızca bebek gelişimine yönelmez, tıpkı vakitte kendisini de gelişebilecek tüm aksilikler için yeniler. Yeniden yapılan bir araştırma gösteriyor ki, geç yaşta doğum yapan bayanlar, daha geç yaşlanıyor. Nedeni ise, orta yaşa gelmiş anne vücudunun, bebeğin optimal gelişimi için kendini yenilemesi ve hormonal düzenekleri tekrar düzenlemesidir. 40 yaş ve üzerinde gebe kalan ve çocuk doğuran annelerin, daha küçük yaşlarda hamilelik geçiren bayanlara kıyasla, uzun yaşama bahtları daha yüksek. Bilim dünyası, bu bulguyu, 40’larında anne olan bayanların daha yavaş bir süratte yaşlanmalarına bağlıyor.
Nöroloji Uzmanı
Dr. Mehmet Yavuz / REEM Nöroloji Merkezi
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
