Beyin tümörlerinin 100’ün üzerinde farklı tümörü kapsadığını belirten uzmanlar, öteki kanser tiplerinde olduğu üzere beyin tümörlerinde de hasta psikolojisinin değerine işaret ediyor. Tabiplerin güçlü evrelerden geçen kanser hastası bireylere karşı umudu yükseltecek halde yaklaşımının gerekliliğini vurgulayan uzmanlar, tedavi protokolünde kesinlikle psikiyatrinin de yer alması gerektiğini tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Beyin, Hudut ve Omurilik Cerrahı Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, beyin tümörleri ve hastaların hastalıklarını kabullenme süreçlerine ait değerlendirmelerde bulundu.
Beyin tümörleri 100’ün üzerinde farklı tümörü kapsıyor
Kanserlerin insan vefatları ve rahatsızlıkları bakımından en üst sıralarda yer alan, her geçen gün daha da yaygınlaşan bir hastalık kümesi olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Kanserler yapılarına, orijin aldıkları hücrelere, organlara ve hücre çoğalma suratına nazaran çok farklı tipte ve derecelerde olabilirler. Beyin tümörleri de tüm kanserler içinde kıymetli bir alt başlık oluşturdukları için hem hastayı hem de yakınlarını fizikî ve duygusal olarak çok ağır etkileyen güç bir hastalık olarak tanımlanmalıdır. Beyin tümörleri aslında 100’ün üzerinde farklı tümörü kapsıyor. Bunların içinde son derece âlâ huylu ve tam olarak tedavisi imkanlı tümörler olabildiği üzere son derece meşakatli, yıllarca sürebilen, tekrarlayan ameliyatları, ışın tedavilerini, ilaç tedavilerini gerektiren makus huylu tümörlerin varlığından da bahsedebiliriz. Kuşkusuz bu kuvvetli ve yorucu tedavi süreci, hastayı fizikî olarak etkilediği kadar ruhsal bakımdan da etkiliyor ve derinden sarsıyor.” diye konuştu.
Tepkiler şahıstan şahsa değişebiliyor
Kanser hastalarının gösterdiği yansıların şahıstan şahsa değiştiğini belirten Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Kanser tanısı koyulan kişi evvel şaşırıyor, inanamıyor, ne olduğunu anlayamıyor ve durumu inkar etme eğilimine giriyor. ‘Acaba bir yanlışlık mı var?’ diye soruyor. Hasta öfkeye kapılıyor ve sonrasındaki reaksiyonu çoğunlukla ‘neden ben!” biçiminde oluyor. Gerçeği reddetme, aslında gerçeğin yarattığı telaş, panik ve çaresizlik hislerine karşı geliştirilmiş bir savunmadır. Beraberinde kızgınlık ve isyan vardır. Hasebiyle hastanın bu yansısı epeyce derin ve içerikli oluyor.” dedi.
Bireylerin hayat nizamı altüst oluyor
Hastaların genel olarak yok olma tehdidi, kayıp algısı, ayrılık ve vefat kanıları ile mevti ensesinde hissetme üzere his ve kanıların yarattığı bunaltı bozukluğunun temel belirtilerini gösterdiğini belirten Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Hastanın muhakkak bir nizam içinde sürdürdüğü ve ileriye yönelik öngördüğü hayat sistemi altüst olduğu için artık denetimi kaybediyor ancak duruma belirsizlik hakim olsa da bu ruhsal durum uzun sürmüyor. Hasta bir yandan da tahlil arayışı içine giriyor.” diye konuştu.
Gerçeği kabullenip güçlerini yeni ömürlerine yöneltiyorlar
Çözüm arayışı evresinde hastanın, gerçeği yavaş yavaş kabullenme sürecine girdiğini kaydeden Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, bunu çeşitli rasyonalizasyon ve ahenk gayretleri geliştirdiği periyodun izlediğini belirterek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu devirde hastalar korkuyu yok etmek ya da hiç değilse bastırabilmek için inkar, zıt duruş, olumlu kanılar geliştirmek, kendine nazaran nedensellik ilgileri kurmak ve tahliller üretme üzere karşılıklar geliştiriyor. Böylelikle hastada sıklıkla ahenk ve hastalıkla uğraş periyodu başlıyor. Bu periyot beyin tümörlü hastalarda çok koşturmacalı, çoğunlukla ağır meşakkat gerektiren, ağrılı, yıkıcı – tüketici, kısıtlamalarla dolu, ömürde birinci kere tanınan ve yaşanan bir devirdir. Hastanın artık gerçeği kabullenip gücünü ve ruhsal gücünü yeni ömrüne yönelttiği ahenk devri olduğunu da söyleyebiliriz. Hastalığı ile birlikte yaşamaya çalışırken itimat ve istikrar arayışı içinde oluyorlar.”
Hekimler umudu yükseltecek tavır sergilemeli
Öte yandan hastanın vücudunda de hem hastalığın hem de tedavilerin ortaya çıkardığı son derece karmaşık bir akış içinde yeni normal’in geliştirilmesi uğraşı olduğunu söz eden Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Hekimlerin bu son derece kararsız, değişken olabilen devirde ana nazaran fizikî, ruhsal durumu çözümleyip hasta ile alakasında hastanın tedavisi için gereken olumlu his, niyet ve umudu yükseltecek hakikat tavır, kelam ve davranışı göstermesi gerekiyor. Sonrasında hastalık çok farklı seyredebiliyor. Şayet olumlu bir tarafta ilerliyorsa yeni istikrarın oluşumu daha da güçleniyor ve hasta yeni olağan sistemini oluşturabiliyor. Fakat olumsuz durumlar hastayı reaktif depresyona sokabiliyor. Ekseriyetle ‘ne olacaksa olsun’ biçiminde tezahür eden tükenme, isyan, hatta tedaviye uyumsuzluk ve tedaviyi reddetme ortaya çıkabiliyor. Hastalığın seyrine nazaran çok farklı psişik manifestasyonlar görülebiliyor. Bu periyot artık hastanın tüm hayatını gözden geçirerek vardığı sağlıklı ya da berbata gidişin yarattığı tepkisel patolojik bir psişik haldir.” dedi.
Daha güzel sonuç için tedavide psikiyatri de yer almalı
Kanser şemsiyesi altında beyin tümörlerinde de kuşkusuz çabucak tüm kanser hastalarında geçerli olduğu biçimde cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, çeşitli ilaç ve genel takviye tedavileri ile birlikte tedavi sürecinin yürütüldüğünü belirten Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Beyin tümörlü hastalarda ortaya çıkan ağır, derinlikli ve kapsayıcı ruhsal etkilenme son derece olağan ve yaygın olmakla birlikte ne yazık ki hastalığın tedavisi tarafından de olumsuz tesirlere sahiptir. Bu nedenle, beyin tümörü hastalarında da daha âlâ sonuçların alınması için tedavi protokolünün içinde psikiyatri de yer almalı.” tabirlerini kullandı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
