Boğaziçi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof Dr Şenol Memnun beden yüzeyine yerleştirilerek Küçükyalı escort biyopsi üzere müdahaleleri Manyetik Rezonans MR görüntülenmesi sırasında yapabilecek bir teknoloji geliştirdi Kablosuz ve pilsiz çalışan eyleyici geliştirmeye dayanan bu teknoloji sayesinde hekimler bir kumanda ile uzaktan denetim edebilecekleri bir Kartal escort bayan robotik sistemle biyopsi yapabilecek
Eyleyici ya da aktüatör actuator bir mekanizmayı ya da sistemi hareket ettiren bir tıp motor Çalışmak için bir güç kaynağına gereksinim duyan eyleyicilere bu güç genelde Escort Suadiye elektrik akımından sağlanıyor lakin eyleyiciler termal manyetik hidrolik üzere çok çeşitli güç formlarını da harekete dönüştürebiliyor
Eyleyiciler genelde pille çalışıyor ve güç kaynağına kablolar yoluyla erişebiliyor Boğaziçi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof Dr Şenol Memnun ve takımının geliştirdiği eyleyici modeli ise kablosuz ve pilsiz çalıştığı için beden yüzeyine yerleştirilerek biyopsi üzere müdahaleleri MR aygıtı içinde yapabilecek
MR aygıtlarıyla uyumlu
Prof Dr Mutlu nun MR aygıtları için geliştirdiği sistemde güç transferi elektrik kabloları yerine ışık ile sağlanıyor “Yapılmak istenen hareketi gerçekleştirmek için MR aygıtlarının içinde her vakit bulunan çok yüksek şiddetteki manyetik alandan, örneğin 3 Tesla, faydalanabileceğimizi düşündük. Manyetik alan içindeki bir bobinde elektrik akımını ışık gücüyle oluşturduk. Bu akım, MR aygıtının manyetik alanı yardımı ile istenilen hareketi oluşturabildi. MR aygıtlarındaki kuvvetli manyetik alanlar yüzünden bu ortama manyetik materyal ve kablo sokamıyorsunuz. Kablo soktuğunuz anda kablolar ısınmaya başlıyor. MR aygıtlarıyla uyumlu piller var lakin pil etraf dostu olmayan ve kısa ömürlü bir güç kaynağı.”
MR aygıtlarında gücün ışıkla hareketin elektrikle denetim edildiği birinci sistem
Geliştirdikleri sistemin emelinin MR aygıtının içine kablo sokmadan ve pil kullanmadan bir kumanda kullanarak uzaktan müdahale yapmayı amaçladığını belirten Prof Dr Şenol Keyifli bu farkı şöyle açıklıyor “Normalde tabipler biyopsi yapacağı vakit MR aygıtından elde ettikleri imgeleri kullanarak biyopsinin yapılacağı noktayı belirliyor ve bir iğne sokarak oradan doku alıyor. Bunu MR aygıtının içindeki dar alanda yapmak imkansız üzere. Bizim geliştirdiğimiz teknolojide, iğne sokma ve doku alma sürecini bir robotik sistem yapacak ve hekim uzaktan bir kumanda yoluyla onu denetim edebilecek. Bugüne kadar hava basıncı kullanarak ya da mekanik yollarla çevirerek denetimi sağlayan sistemler vardı fakat gücün ışıkla iletildiği ve hareketin elektrikle sağlandığı bir uygulama yoktu.”
Daha evvel farklı sistemler kullanarakelektrik gücüyle çalışan sistemlerde elektriğin kablolar yoluyla aygıta götürüldüğünü söyleyen Keyifli Elektrik kabloları işin içine girdiğinde MR imajı çok bozuluyor. Bizim geliştirdiğimiz sistem ışıkla çalıştığı için MR aygıtının manyetik alanı etkilenmiyor ve imgeler bozulmuyor,” sözlerini kullanıyor.
Doktorların biyopside uzmanlaşmasına gerek kalmayacak
Şu anda kullanılan biyopsi prosedürünü lakin manuel olarak yıllarca tecrübe kazanmış hekimlerin yapabildiğini söyleyen Prof Dr Şenol Keyifli uzaktan denetim edilebilecek robotik bir sistemde ise buna gerek olmayacağını belirtiyor “Normalde tabipler ultrason probu ile imaj almaya çalışırken, bir tabancadan ateşlediği iğneyle doku örneği aldığı için el yatkınlığı çok kıymetli. Lakin MR aygıtına uyumlu biçimde otomatize olmuş bir sistemi el yatkınlığı olmayan hekimler bile MR aygıtının üç boyutlu imajlarına bakarak kullanabilecek.
Kablosuz ve pilsiz çalışan eyleyici geliştirme çalışmalarının bir yıl boyunca Max Planck Society tarafından fonlandığını ve Prof Dr Metin Sitti ile çalıştığını ekleyen Memnun BAP tarafından fonlanacak yeni projesinde ise hastalar üzerinde kullanılabilecek üç boyutlu bir pozisyonlandırıcı geliştirecek Prototip olarak geliştirilen eyleyicinin ticari bir esere dönüşebilmesi ve hekimler tarafından kullanılmaya başlanması için ise yüksek ölçüde yatırım ve 10 yılı bulabilecek testler gerekiyor
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı