Evli çiftlerin yaklaşık beşte biri istemelerine karşın çocuk sahibi olamadıkları için doktora başvuruyor. İnfertilite yani kısırlık sorununa her iki cinsiyette de eşit oranda rastlanıyor ve tedaviler bireye özel olarak planlanıyor. Örneğin çevresel şartların da bozulmasıyla değeri giderek artan erkek infertilitesinde günümüzde çağdaş sistemler öne çıkıyor hatta sperm olmaması durumunda bile kök sperm hücreleriyle çocuk sahibi olmak mümkün olabiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Üroloji Kısmı’ndan Op. Dr. Yusuf İlker Çömez, erkeklerde görülen infertilite ve tedavi prosedürleri hakkında bilgi verdi.
İlk atılacak adım sperm tetkiki yaptırmak
Çiftler bir yılın sonunda doğum denetim sistemi kullanmadıkları halde çocuk sahibi olamıyorlarsa bayanların bir jinekoloji uzmanına, erkeklerin de bir üroloji uzmanına başvurması ehemmiyet taşımaktadır. İnfertilite her iki cinsiyette de eşit oranda görülür. Fakat bazen her ikisinin de ortak olarak etkilendiği durumlar olabilmektedir. Bu nedenle yardımcı üreme teknikleri istikametinden çiftlerin birlikte ele alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Erkekler için birinci olarak en kolay olan sperm tetkiki yapılır. Hiç sperm çıkmadığı yahut çok az olduğu durumlarda öncelikle bu durumun çözülmesi gerekir. Şayet sperm sayısı ve kalitesi olağan ise bayan, jinekoloji uzmanı tarafından kıymetlendirilir.
Bazen sorun ilaç tedavisi ve yanlışsız beslenmeyle giderilebiliyor
Erkeklerde kısırlığın en sık görülen nedenlerinden biri “Varikosel” denilen damar genişlemeleridir. Lakin her üç hastanın birinde âlâ yapılan bir varikosel ameliyatı sonrası gebelik elde edilmesi mümkün olmaktadır. Varikosel dışındaki erkek kısırlığı nedenleri ise; hormonal bozukluklar, iltihabi bozukluklar, oksidatif gerilim denilen sperm DNA bozulması ile sonuçlanan etkenlerdir. Bunlar, yeni testler ile artık rahatlıkla teşhis konulabilecek sorunlardır. Hava kirliliği ve elektromanyetik dalgaların bu hasarları tetikleyebileceği düşünülür. Sperm olağan olsa bile DNA hasarı nedeniyle gebelik elde edilemeyebilir. Lakin bu problemler ilaçlar ve beslenme ile tedavi edilebilir.
TESE usulüyle azospermiye çözüm
Menide hiç sperm olmaması durumuna azospermi ismi verilmektedir. Kimi bireylerde doğuştan sperm olmayabilir. Erken yaşta erkek çocuklarında testislerin 6 aya kadar yerine inmemesi ya da geç inmesinden kaynaklanan sperm bozukluklarıyla da karşılaşılabilir. Hiç sperm çıkmaması ve spermin sonradan bozulması durumları da tedavi edilebilir. Bazen kanal tıkanıklığı ya da hormonal bozukluklar nedeniyle azospermi olabilir. Bu tabloda da hasta muvaffakiyetle tedavi edilebilir. Bunlar dışında ise tüp bebek prosedürleri ile çocuk sahibi olmak mümkün olabilir. Testis içindeki canlı spermler, TESE denilen teknikle, ameliyat mikroskobu altında görülen uygun alandan alınarak çocuk sahibi olunabilir.
Sperm hücresi yoksa bile çocuk sahibi olunabilir
Testislerden alınan dokularda sperm olmayan lakin kök sperm hücresinin bulunduğu olaylarda da hastaların çocuk sahibi olma potansiyelleri vardır. Son yıllarda gelişen teknoloji sayesinde bu hücrelerin gelişimlerinin hangi etapta durduğuna nazaran, uygun tedavi prosedürü ile tüp bebek yapılması mümkündür. Bedenin öteki bölgelerindeki kök hücrelerden de sperm elde etme çalışmaları deneysel olarak devam etmektedir. Fakat şimdi beşerler için onaylanmış olan çalışma bulunmamaktadır.
Çiftlerin bebek sahibi olmaya çalıştıkları periyotta; vakit kaybetmeden uzman yardımı almaları, ümitsizliğe kapılmayıp sabırlı olmaları ve tedavi planlamasına harfiyen uymaları değerlidir.
Bebek sahibi olmak isteyen erkeklere 7 öneri
- Sigaradan uzak durun.
- Obezite hastalığınız varsa profesyonel yardım alarak kilo verin.
- Stresten uzak durmaya çalışın. Şayet başaramadığınızı düşünüyorsanız uzman yardımı almaktan çekinmeyin.
- Akdeniz tipi beslenme biçimini benimseyin
- Antioksidan tarafından varlıklı ve taze besinler tüketin.
- Fast food tüketmeyin, işlenmiş ve hazır besinlerden uzak durun. Bu cins besinler erkeklerde hormon istikrarlarıyla oynadığından kısırlık riskinin artmasına yol açmaktadır.
- Keçiboynuzu ve portakal suyu üzere bedenden toksinleri uzaklaştırabilen besinleri tercih edin.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
