Güneş sıhhatimiz üzerinde yaşamsal kıymete sahip çok sayıda yarar sağlasa da, bilhassa yaz aylarında yeryüzüne daha dik ve daha ağır gelen ziyanlı UV ışınları gözlerimizi de tehdit ediyor! Acıbadem Bakırköy Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Cihan Baca, gözümüzün pek çok dokusunun ultraviyole ışınlarından ziyan görme potansiyeline sahip olduğunu belirterek, “Özellikle ozon katmanındaki incelmeye bağlı olarak maruz kaldığımız ultraviyole ışın ölçüsünde artış, riski yükseltiyor. Hasebiyle gözlerimizi güneşten korumadığımızda kalıcı görme kaybına kadar gidebilen sıhhat sorunları gelişebiliyor. Kaliteli güneş gözlüğü kullanmak, şapka takmak ve güneşe korunmasız olarak bakmamak, ziyanlı ultraviyole ışınlarından koruyan en kıymetli önlemlerdir” diyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Cihan Baca, güneş ışınlarının gözlerimizde oluşturduğu 6 göz hastalığını anlattı; değerli teklifler ve ikazlarda bulundu.
Kornea yanığı
Yoğun güneş ışınlarının, göz yüzeyini kaplayan kornea isimli camsı katmanda hasar oluşturması, ‘kornea yanığı’ olarak isimlendiriliyor. Güneş ışınlarına maruz kaldıktan 6-12 saat sonra beğenilen şiddetli ağrı, batma ve sulanma gelişiyor. Tedavide gecikilirse kalıcı görme kaybıyla sonuçlanabiliyor. Yapılan bir çalışmada; kornea yanığının en sık sabah 08.00-10.00 ve öğle 14.00-16.00 saatleri ortasında oluştuğunu göstermiş. Kornea yanığı hafif hadiselerde ilaç tedavisi ve ileri düzeyde cerrahi olarak tedavi edilebiliyor.
Katarakt
Gözün renkli kısmı olan iris dokusunun ardında yer alan doğal lensler de güneş ışınlarından olumsuz etkileniyor. Katarakt, gözün içinde yer alan doğal lensin saydamlığını kaybederek opaklaşması sonucu oluşan bir hastalık. Tedavi edilebilen görme kaybının en kıymetli nedeni olan katarakt daha çok ileri yaşlarda gelişse de, ağır güneş ışınlarının tesiriyle genç yaştaki bireylerde de oluşabiliyor. Yapılan çalışmalara nazaran; katarakt uzun mühlet güneş ışınına maruz kalan bireylerde 3.5 kat daha fazla görülüyor. Katarakt oluştuktan sonra tek tedavi seçeneği ise ameliyat oluyor. Ameliyat ile opaklaşmış lens çıkarılıp yerine yapay mercek takılıyor.
Makula dejenerasyonu
Yaşa bağlı sarı nokta hastalığı olarak da bilinen ‘makula dejenerasyonu’ güneş ışınlarının gözlerde yol açtığı bir öteki değerli sorunu oluşturuyor. Gözün görme merkezi makula, yani sarı nokta alanı, ziyanlı UV ışınlarından etkileniyor. Güneşe korunmasız olarak direkt bakıldığında, bilhassa de güneş tutulmalarında, ultraviyole ışınlarının keskin görmemizi sağlayan makulada yarattığı hasar, tedavisi mümkün olmayan, geri dönüşsüz görme kaybına yol açabiliyor.
Pterjium (Göz yüzeyinde et yürümesi)
Göz yüzeyinin beyaz kısmını saran konjonktiva zarı, UV ışınlarının tesiriyle dejenerasyona uğrayıp kalınlaşma ve gözün dış merceği olan kornea üzerine gerçek büyüme yapabiliyor. Bu tabloya ‘pterjium’, toplumdaki bilinen ismiyle ‘göz yüzeyinde et büyümesi’ deniyor. Kızarıklık, ağrı, batma ve ileri etaplarında kalıcı kırma kusuru ile yüksek astigmata neden olabiliyor. Yapılan çeşitli çalışmalarda; bu hastalığın güneşin bol olduğu bölgelerde, başka bölgelere göre 4-10 kat daha fazla görüldüğü ortaya konmuş. Erken periyotta kızarıklık için kullanılan damlalar kâfi gelirken, geç kalındığında ameliyata başvurmak gerekebiliyor. Ameliyatlarda epey başarılı sonuçlar elde edilebiliyor.
Göz kapağı kanserleri
Göz kapaklarımız da cildimizin başka kısımları üzere güneşin ziyanlı ışınlarından makûs etkilenebiliyor. Güneş ışınlarıgöz kapağında sert, sistemsiz halli ve büyüme gösteren kitlelere yahut berbat huylu benlere (malign melanom) yol açabiliyor. Kapakta gelişen kanserlerde tek tedavi cerrahi olarak kitlenin çıkartılması oluyor. Kapak dokusu hudutlu bir alan olduğu için geç kalındığında cerrahi sonrası önemli kapak deformiteleri bırakabiliyor.
Göz alerjisi
Göz alerjisi, tıbbi ismiyle alerjik konjonktivit; gözlerde yanma, batma, kaşıntı, sulanma ve kızarıklıkla kendini gösteriyor. Göz alerjisi hafif yakınmalarla hudutlu da kalabiliyor, hayat kalitesini epey bozabilen ve görme kaybına varabilen şiddete de ulaşabiliyor. Yaz mevsiminde göz alerjisine neden olan polen, toz ile güneş ışını üzere etkenlerden uzak durulması ve esirgeyici tedbirler alınması, şikayetlerin büyük ölçüde hafiflemesini sağlıyor. Ayrıyeten solüsyon ve damla tedavileri de belirtilerin hafiflemesinde faydalı oluyor.
—————–Kutu bilgisi——————
6 adımda gözlerinizi güneşten koruyun!
- Kalitesiz gözlükler gözlerin ziyanlı ultraviyole ışınlarına olağandan daha fazla maruz kalmalarına yol açıyor. Münasebetiyle sertifikası olan, kaliteli güneş gözlüklerini kullanın. Gözlüğünüz göz etrafını tümüyle kapatmalı, yüzünüze tam oturmalı.
- Güneşin ziyanlı ışınları hava bulutluyken de yeryüzüne ulaşıyor ve gölgelerden de yansıyorlar. Güneş gözlüklerinizi bulutlu havalarda ve gölgeli ortamlarda da kullanın.
- Göz kapaklarına uygun güneş kollayıcı kremlerden faydalanın.
- Siperlikli şapka takmayı ihmal etmeyin.
- Göze direkt gelen ışınların yanı sıra deniz ve havuz suyundan da ışınlar yansıyor. Deniz ve havuzda kesinlikle yüzücü gözlüğü kullanın.
- Araç kullanırken gözlerinizi güneşten müdafaaya dikkat edin. Araç camları UVB ışınlarının geçişini büyük oranda önleseler de UVA ışınlarına mani olamıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
