Histrionik kişilik bozukluğu, kişinin ilgi görmediği durumlardan rahatsızlık duyması ve ilgi çekmeye yönelik birtakım hareketlerde bulunması olarak tanımlanıyor. Histrionik kişilik bozukluğu olan bireylerin çok duygusal olabildiklerini ve çok reaksiyon verebildiklerini vurgulayan uzmanlar, bu bireylerin yüksek sesle konuşarak ve abartılı davranışlarda bulunarak etraflarındaki insanların dikkatini çekmeye çalıştıklarını tabir ediyor. Uzmanlar, histrionik kişilik bozukluğu tedavilerinin uzun soluklu psikoterapilerle yönetildiğine ve motivasyonla birlikte tedavi olma isteğinin değerine dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emre Tolun Arıcı, histrionik kişilik bozukluğunun teşhis ve tedavisi ile ilgili kıymetli bilgiler paylaştı.
Herkes birden fazla kişilik özelliği barındırıyor
Herkesin kişilik özellikleri olduğunu ve genel olarak birden fazla kişilik özelliğini barındırdığını belirten Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emre Tolun Arıcı, “Kişilik bozukluğu, kişinin kişiliğiyle alakalı bilişsel, duygusal ya da bağlarda zorluk yaşaması ve fonksiyonelliğinin bozulması manasına geliyor. Besbelli bir kişilik örüntüsünün baskın olması ve kişinin hayatında zorluklara sebep olmasıyla da görülebiliyor. Bilişsel bozuklukta kişinin olayları algılama biçimi, hislerini söz etme hali ve alakalarını yönetme halinin aile, iş yahut toplumsal alakalarda fonksiyonelliğini nasıl etkilediğine bakıyoruz.” dedi.
Çocuklarda ve ergenlerde kişilik bozukluğu görülmüyor
Çocuklarda ya da ergenlerde bir kişilikten ya da bir kişilik bozukluğundan bahsedilemeyeceğini söz eden Arıcı, “Belirgin özellikler çocuk ve ergenlerde görülebilir lakin onlarda ‘şu kişilik bozukluğu vardır’ üzere bir tanımlama yapmıyoruz. Fakat genç erişkinlik sonrası ve hayat uzunluğu süren birtakım özelliklerin ortaya çıkmasıyla kişilik bozukluğu tanısı koyuyoruz.” diye konuştu.
Bu belirtiler Histrionik Kişilik Bozukluğu’na işaret ediyor
Histrionik kişilik bozukluğunun “kişinin ilgi görmediği durumlardan rahatsızlık duyması ve ilgi çekmeye yönelik birtakım aksiyonlarda bulunması” olarak tanımlanabileceğini belirten Dr. Emre Tolun Arıcı, “Yüksek sesle konuşarak dikkat çekme davranışında bulunması ya da bireylerin dikkatini çekebilmek ismine abartılı davranışlarda bulunması hareketlerine örnek gösterilebilir. İlgilerde daha ayartıcı ya da talepkar olmak üzere birtakım özellikler de ortaya çıkabiliyor. Bazen de bu bireyler çok duygusal olabiliyor. Olaylara verdikleri yansılar çok olabiliyor, çok süratli halde ağlayabiliyorlar. Bu durum kelam konusu olsa da biliyoruz ki genelde duygusal olarak ya da yakın bağlarda daha sığ olabiliyorlar. ” dedi.
Çok önemli klinik tablolar görülebiliyor
Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emre Tolun Arıcı, “Histrionik kişilik bozukluğu olan bireyler bunu bilerek bizlere başvurmuyorlar” diyerek kelamlarına şöyle devam etti:
“İlişkilerde yaşanan çatışmalar sonrası evlilik terapisi almak için gelebiliyorlar, iş yerindeki sıkıntılar sebebiyle yahut depresyon sebebiyle, bazen de intihar teşebbüsleriyle bizlere gelebiliyorlar. Çok önemli klinik tabloları olabiliyor. Bu şahısların intihar teşebbüsleri bazen ilgi çekmek için olsa bile mutlaka bu durumu ciddiye almalıyız. Yaşadıkları depresyon gerçek bir depresyon. Abartılı halde durumu anlatıyor olsalar bile bu teşhisler gerçek. Bu şahısları klinikte tiyatral konuşmalar yaparken, abartılı kıyafetlerle, renkli giysilerle ağır his sergilerken görebiliyoruz. Tıpkı biçimde histrionik kişilik bozukluğu tanısı alan çok kas geliştirmiş erkeklerden de bahsetmek mümkün.”
Tedavi sürecinde kişinin motivasyonu önemli
Depresyonsa depresyonu, dert ise korkuyu tedavi etmenin gerekli olduğunu vurgulayan Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emre Tolun Arıcı, “Ama bilhassa histrionik kişilik bozukluğu tedavileri uzun soluklu psikoterapilerle yönetebiliyor. Daha çok dinamik terapilerden ya da şema terapi dediğimiz bilişsel terapi formüllerinden fayda görebiliyorlar. Burada daha çok kişinin motivasyonu, tedavi olma isteği kıymetli oluyor. Kişiliğiyle ilgili zorlandığı alanlarda ya da toplumsal hayatta zorlandığı alanları tedavi etmek isteyip istemedikleri belirleyici oluyor. Bu motivasyon sağlanmadığı vakit tedaviye açık olmuyorlar. Şahıslar bu uzun soluklu terapiden geçtiklerinde katiyetle fayda görebiliyorlar.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
