Ramazan ayında öğünlerin sayılarının azalması ve saatlerinin muhakkak olması ile yaşanan beslenme değişikliğinden en çok sindirim sistemi etkileniyor. Süratli yemek, yanlış beslenmek, fazla besin alımı üzere durumlar mide rahatsızlıklarıyla birlikte kabızlığı da beraberinde getirebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Koray Tuncer, Ramazan ayında sindirim sistemini sağlıklı tutmanın yolları hakkında bilgi verdi.
Ramazan ayında uzun vadeli açlık ve susuzluk nedeniyle bedende kimi değişiklikler meydana gelebilmektedir. Kan şekeri düşüklüğü, diyabetik hastalarda kan şekeri istikrarının bozulması, tansiyon düşüklüğü, kötülük hissi üzere durumların yanında yanlış alışkanlıklar nedeniyle sindirim sistemi sorunları sıklıkla artabilmektedir. Besin alımındaki değişimler kabızlığa eğilimi artırırken, süratli yemek yemek, mideye bir anda yüklenmek halihazırdaki gastrit, ülser ve reflü hastalarının şikayetlerinde artışa neden olabilmektedir.
Yemekten çabucak sonra uyumayın
Sindirim sisteminde hassasiyeti olanların da olmayanların da Ramazan ayında oruç tutacaklarsa besin alımlarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Örneğin sahurda yemek yerine, kahvaltılık eserler tercih edilmelidir. Sahurda işlenmiş etlerden çok, lifli besinlerden, kalsiyumdan varlıklı besinlerle beslenmek hazımsızlık meselelerini ve kabızlığı önleyebilmektedir. Ekmek tercih edilecekse de tam buğday, siyez yahut çavdar ekmeği tüketilmelidir. Sahurdan çabucak sonra yatılması reflü şikayetlerini artırabileceğinden, yemekten en az 1 saat sonra yatmaya itina gösterilmesi gerekmektedir.
Hızlı değil yavaş yiyin
İftarda bir anda yemeğe yüklenilmemelidir. Orucu hurma yahut zeytinle açmak mideyi rahatlatacaktır ayrıyeten kan şekerinin yavaş yavaş yükselmesini sağlayarak bedenin istikrarının kurulmasına yardımcı olacaktır. Yiyecekler ortasında mola vermek hazımsızlık, şişkinlik hissinin oluşmaması için değerlidir. Bunun yanında mide sorunu yaşamamak ismine ağır, kızarmış, yağlı yiyeceklerden, hamur işlerinden, şerbetli tatlılardan uzak durulmalı; zerzevat yüklü, fırında ya da ızgarada pişmiş et, tavuk yahut balık eşliğinde iftar yapılmalıdır. İftar ve sahur ortasında su tüketimine kabızlık yaşamamak ismine dikkat edilmelidir. İftar yemekleri çok süratli değil, en az 45 dakika en çok 1 saat müddet içinde yenmelidir. Yiyecekler yavaş yavaş ve düzgün çiğnenmelidir. Süratli yemek tüketimi şişkinliğe ve hazımsızlığa neden olmaktadır. Ayrıyeten iftarda porsiyon denetimine dikkat edilmelidir. İftar ve sahur ortasında az az sık sık yemeye dikkat edilmelidir.
İftardan 1,5 saat sonra hafif bir tatlı tercih edilebilir
İftarda tatlı tüketilecekse yemeğin çabucak akabinde yenmemelidir. Tatlı için iftardan 1.5 saat sonra vakit ayrılmalıdır. Tercih edilecekse ya sütlü tatlılar ya da kuru meyvelerle kuru yemişler porsiyon ölçüsüne dikkat edilerek tüketilmelidir. Bunun yanında iftar sonrasında antrenmanın ehemmiyeti büyüktür. İftardan 2 saat sonrasında hafif bir yürüyüş tercih edilebilir.
Çay ve kahveyi çok sıcak içmeyin
İftar sonrasında oruç tutan herkes çoklukla çay ve kahve tüketimine geçmektedir. Çay ve kahvenin ölçüsü artırılmamalı; bu içeceklerin çok sıcak içilmemelidir. Sıcak içecekler yemek borusunda hasara neden olarak reflü şikayetlerini artırabilmektedir. Bu durum iftardaki yiyecek ve çorbalar için de geçerlidir. Bu yiyeceklerin de çok sıcak tüketilmemesi gerekmektedir.
Sindirim sistemi hastalıklarında dikkat edilmesi gerekenler:
- Demli çay içmeyin: Reflüsü olanlar yağlı yiyecekler, kızartma, baharatlı besinler, çok kahve ve demli çay ile gazlı içeceklerden uzak durmalıdır. İftar ve sahurdan çabucak sonra yatılmamalıdır. İstirahat edilecekse yatakta değil koltukta geriye yaslanarak dinlenilmelidir.
- Doktora görünün: Gastrit, ülser ve reflüsü olanlar oruç tutacaksa öncelikle gastroenteroloji uzmanlarından görüş almalıdır. Oruç sürecinde şikayeti olan hastalar kesinlikle doktora başvurmalıdır.
- Karaciğer yağlanmasına dikkat: Ramazan ayında dikkat edilmesi gereken bir bahis da kilo denetimidir. Çok ve sıhhatsiz beslenme kilo alımına münasebetiyle karaciğer yağlanmasına neden olabilir. Karaciğer yağlanması günümüzde siroz nedenleri ortasındadır. Bu nedenle karaciğer yağlanması olanların temkinli olması, olmayanların da sağlıklı beslenerek kilo almaması kıymetlidir.
- Safra kesesi sorunu olan yağlı yememeli: Safra kesesinde taş olan şahısların de yağlı ve yüksek kalorili besinlerden uzak durması değerlidir. Safra kesesi sorunu olanların hamur işi, yağlı, kızarmış besinler, yumurta sarısı tüketmesi şikayetlerini artırabilir. Bu şahıslar iftar ya da sahur sonrasında karın ağrısı üzere sıkıntılar yaşarsa kesinlikle doktora başvurmalıdır.
- Kabızlığa karşı bol su: Kabızlığı olanlar ise hareket etmeli, bol ölçüde sıvı almalı, siyah çay yerine yeşil çay, bol salata, zerzevat üzere yiyecekl
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
