Varyemezlik tarih boyunca birçok sanatsal yapıta materyal olmuştur Nöroloji Uzmanı Dr Mehmet Yavuz Obsesif Kompulsif Ataköy travesti Kişilik Bozukluğu ile Varyemezlik bağlantısını açıklıyor
Doğu edebiyatının seçkin temsilcilerinden biri olan Cahız ın Buhela isimli yapıtı ile Batı Edebiyatının seçkin simalarından olan Moliere nin Cimri isimli klasik yapıtı trajikomik Ataşehir travesti ve hicivsel bir uslüple varyemezliği anlatmaktadır Cahız kitabında bilhassa Merv yöresinin cimriliğinden uzun uzun bahseder ve O kadar pinti ve tamahkar insanlardı ki bu hususiyetleri hayvanlarına bile yansımıştı der Moliere Avcılar travesti ise yazdığı yapıtta parası çalınan bir varyemezi o denli bir tasvir ediyor ki resmen içiniz dağlanarak o sahneyi yaşıyorsunuz Yapıtta Cleante ın uşağı La Fleche Harpagon un parasının yerini bulur Avrupa yakası travesti ve parayı alarak efendisi Cleante e götürür Parasının çalındığına inanan Harpagon veryansın ederek bağırmaya başlar Yetişin Hırsız var Yakalayın Adam öldürüyorlar Cankurtaran yok mu Hak adalet nerede Vurdular Canımı aldılar Ayrancı travesti Gırtlağımı kestiler Paramı çaldılar Kim aldı kim Ne oldu Nerede Nereye saklandı Ne yapayım Nasıl bulayım Nereye koşayım Nereye koşmayayım Şurada mı sanki Burada mı yoksa Kim o Dur Yakaladım Ver paralarımı haydut Eyvah Benmişim yakaladığım Neredeyim bilmiyorum ki Ben kimim Oldu bana olanlar Param Zavallı paracığım Canım sevgilim benim Aldılar elimden seni Sen olmayınca ben neye sığınırım artık neyle avunur neyle sevinirim Her şey bitti benim için dünyada yapacak işim kalmadı Sensiz ne yaparım nasıl yaşarım Olacak şey mi Bana bunu nasıl yaparlar Dayanamam bu acıya ölüyorum öldüm hatta öldümde gömdüler beni Haydi gelsin bütün jandarmalar polisler tüfekler yargıçlar mahkemeler azaplar darağaçları cellatlar Astıracağım bütün dünyayı astıracağım Tekrar de paramı bulamazsam kendi kendimi asacağım Yukardaki satırlar biraz abartılmış olsa da bir varyemezin para kaybetme sonrasında çektiği inanılmaz acıyı tanım etmektedir
Varyemez Amca Sendromu Kişiyi ve Yakın Etrafını Güç Durumda Bırakır
Varyemezlik kişinin çok gelişmiş maddesel gücüne karşın düşük toplumsal standartlarda yaşaması ve hayatını bu türlü yansıtmasıdır Etrafındaki insanlara duyarsız ve ilgisizdir Onu tek heyecanlandıran şey paradır Para yararı tüm bağlantılarında hayatının merkezinde rol alır
Varyemez insanların büyük bir çoğunluğu çocukluk periyotlarında maddi dertler yaşamış ve hayatlarının bir kısmı yoksullukla geçmiştir Fakat tekrar de çocukluk devrinde yoksulluk yaşamayıp da ilerleyen yaşlarda varmeymezliğe dönüşen şahıslar de vardır Olağan ki varyemezliğin art planında bireylerin yaşadıkları ülke kurallarının ileriye dönük itimat verici ya da vermeyici tavırları da değerlidir
Onlardan bir lira çıkması demek iflas etmeleri ile eş anlamlıdır
Bu bireylerin harcamakla bitmeyecek bir servetleri olmasına karşın para kazanmadıkları günü ziyanda sayarlar Onlardan bir lira çıkması demek iflas etmeleri ile eş manalıdır Katiyyen rastgele bir toplumsal yardım oluşumuna iştirakleri olmaz olsa da çok hudutlu o da etrafındaki baskıları azaltmak için olur Asla bir diğerine borç vermezler Kefil olmazlar Onlara nazaran sadaka isteyenler fakirlik numarası yapan varlıklı şahıslardır
Bulundukları ortamlarda kendisinden para isteneceği korkusu ile işlerin çok berbat gittiğinden ziyanlardan ziyanlardan bahsedilir daima Neredeyse çıkarıp 10 lira da sizin vermek isteyeceğiniz gelir o kadar fakir fukara edebiyatı yaparlar En büyük memnunlukları bankalardaki ya da özel kasalardaki paralarını ve başka maddi birikimlerini düşünmektir Lakin daima bu paralara yenileri eklenmelidir yoksa kendilerini tekrar mutsuz hissederler
Aslında varyemezler varlık içinde yokluk yaşayan insanlardır Ekonomik güçleri ile orantılı bir ömür sürmezler Olabildiğince kolay yaşamaya çalışmaları mütevaziliklerinden değil para harcama kaygılarındandır Şayet varyemez kişi devlet idaresinde tesirli bir mevkide ise eli asla cebine gitmez Varyemez şahıslar rüşvet ve kurul üzere mali akçeli işlere son derece müsaittirler Yolsuzluklarını kendi vicdanlarında aklayacak bir sürü sebep bulabilirler Lakin varyemezi en çok rahatsız eden ögelerden biri de kendilerinden diğer şahısların de para kazanmasıdır Onlar yalnızca kendileri kazansın isterler Ya da oburlarının yararları kendisininkinin yanında çok kıymetsiz olmalıdır Başka türlü de mutsuz olurlar Fakat en tehlikeli varyemezler yönetici vasfında olanlardır Zira bulundukları kurumu imkanları el verdiğince sömürmeye çalışırlar ve bu mevzuda hudut tanımazlar
Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu ile Varyemezlik İlişkisi
Varyemezlik obsesif kompulsif kişilik bozukluğunun OKKB bir sonucu ise kişi kendisini dostlarından ve hoşça vakit geçirebileceği etkinliklerden uzak bırakacak derecede para kazanmaya adayabilir Tıpkı halde para harcamaya karşı da önemli bir hasislik geliştirirler Bu bireyler asla öteki birine ikramda bulunmaz çay bile ısmarlamazlar Takıntılı bir formda para kazanmaya odaklanmışlardır Hobilerle uğraşmak tatil yapmak üzere zevk alınabilecek aktiflikleri bir öbür vakitte yapmaya karar verdiklerinden sistemleri daima para kazanmak üzerine heyetidir Tatile zorlandıklarında ise zevk alamaz ve beraberindekilere de huzur vermezler Tatilde bile iş yapmaya çalışırlar ya da tatili çok programlı ve yakınları için katlanılamaz hale getirirler Kendisi ailesi ve etrafı için özel bir mana ve pahası olmasa bile eskiyip yıpranmış ya da bedeli olmayan şeyleri atamaz elden çıkaramaz Bu nedenle OKKBli bir varyemezi 20 yıllık bir gömleği ya da 30 yıllık bir kazağı giyerken görebiliriz Ayakkabısını her yeri aşılana kadar tamir ettire ettire kullanmasına şahit olabilirsiniz
Ancak burada değerli bir konu var obsesif kişilikli varyemezler para kazanmak için yasal yolları kullanırlar Kanunlara karşı gelmezler diğerlerini dolandırmazlar Münasebetiyle OKKB yaşayan kişi kültürel ve dindarlıkla açıklanamayacak bir formda ahlak doğruluk dürüstlük manevi pahalar sadakat onur prensip üzere hususlarda vicdanının sesini çok derecede dinler ve gerekli müsamaha anlayış ve esnekliği gösteremez Lakin tekrar de yaptığı işi bitirmesini güçleştirebilecek ve mahzur oluşturabilecek çok bir mükemmeliyetçilik içinde olabilirler
Netice itibariyle nasıl ki israf ve savurganlık toplumsal dinamikleri ve ulusal ekonomiyi tehdit eden bir öge ise varyemezlik de tıpkı formda şahıslar ortası ilgileri kişisel vazifeleri sekteye uğratan değerli toplumsal bir problemdir İfrat ve tefrite girmeden orta yollu ve itidalli davranmak en güzelidir Hem ayaklarımızı yorganımıza nazaran uzatarak tasarruftan yana olmalıyız hem de gereksinim sahiplerini fakirleri gözetecek cömerlik davranışlarını gösterebilmeliyiz
Nöroloji Uzmanı
Dr Mehmet Yavuz REEM Nöroloji Merkezi
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı