Küresel salgın nedeniyle hepimiz mümkün olmadığınca konuttan çıkmamaya çalışıyoruz. Konutta kaldığımız mühlet boyunca birtakım alerjik belirtilerde ve alerji geliştirme riskinde artışın meydana gelebileceğini söyleyen Alerji ve Astım Derneği Lideri Prof. Dr. Ahmet Akçay alınabilecek tedbirleri anlattı.
Kış Aylarında Alerjiye Ne Sebep Olur?
Kış aylarında bilhassa herkesin konutta kalmaya ihtimam gösterdiği global salgın periyodunda meskenlerde daha fazla vakit geçiriliyor. Bu da iç yer alerjenlerine daha fazla maruz kalınmasına sebep oluyor. Havadaki toz parçacıkları, toz akarları, evcil hayvan tüyleri, küfler, hamam böcekleri üzere birçok iç yer alerjeni, alerjileri tetikleyebilir. Alerjisi olan bireylerde bu tetikleyiciler belirtilerin artmasına neden olurken alerjisi olmayan şahıslar için ise risk oluşturuyor.
Bu Tetikleyiciler Nelerdir ve Nerelerde Bulunur?
İç yer alerjenlerinden en yaygın olanı toz akarlarıdır. Toz akarları her meskende bulunan mikroskobik küçük böceklerdir. Yataklarda, halılarda, çarşaflarda, pelüş oyuncaklarda ve kumaş içeren her yerde toz akarları barınabilir. Banyolar ve mutfaklar üzere nemli alanlar da küf sporlarının üremesi için uygun yerlerdir ve bu küfler maalesef çıplak gözle görülmez. Hepimiz küf sporlarını soluruz fakat alerjisi olanlar için küf sporlarına maruziyet hapşırmayı, burun tıkanıklığını ve kaşıntıyı tetikleyebilir. İç yer alerjenlerinden bir başkası de hamamböceği dışkısıdır. Hamam böcekleri, konutun hijyeninden bağımsız olarak her yerde yaşayabilir ve ışığı sevmedikleri için ekseriyetle gece ortaya çıkarlar. Hamamböcekleri, birçok insan için alerjen olan bir protein içerir. Hamam böceklerinin beden kesimleri, tükürükleri ve atıkları alerjenlerdir. Meyyit hamam böcekleri bile alerjik tepkilere neden olabilir. Evcil hayvan tüyleri de iç yer alerjenlerindendir. Evcil hayvanların tüylerinde bulunan meyyit deriler, tükürük ve kimi öbür hususlar alerjiye neden olabilir be mevcut alerjiyi kötüleştirebilir. Konut tozu akar alerjenleri daha çok deniz kenarındaki kentlerde yahut deniz kenarına yakın şehirlerdki meskenlerde sorun olan bir alerjendir. Konya, Urfa üzere deniz kenarına uzak ve havası kurak iklemlerde konut tozu mite alerjenleri genelde yaşayamaz.
Kapalı Yer Alerjilerinin Belirtileri Nelerdir?
İç yer alerjilerinin belirtileri ve şiddeti bireyden şahsa değişiklik gösterebilir. Birtakım bireylerde bu belirtileri günlük hayatın akışını etkileyecek şiddette olabilir. Belirtiler ise şöyle sıralanabilir:
-Hapşırma,
-Burun akıntısı yahut tıkanıklığı,
-Gözlerde, boğazda, kulakta kaşıntı,
-Burun tıkanıklığı nedeniyle nefes almada zorluk,
-Kuru öksürük bazen balgam da olabilir,
-Deri döküntüsü, kaşıntı.
Astımı olan şahıslarda bu belirtiler daha şiddetli yaşanabilir. Öksürük ve hırıltı üzere astım semptomları tetiklenebilir.
Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
Kış alerjenlerine maruziyeti önlemek biraz güç olabilir. Bilhassa hepimizin mümkün olduğunca dışarı çıkmaması ve konutta kalması gereken bu periyotta. Lakin alınabilecek birtakım tedbirler riski ve belirtilerin şiddetini azaltabilir. Bu tedbirler şunları içerir:
Evinizi sık sık havalandırın.
Ev tozu mite alerjisi olanların toz akarlarını dışarıda tutmak için yastıklarınız ve şilteleriniz dahil olmak üzere yatak, şilteler ve yastıklar için hipoalerjenik kılıflar kullanın.
Kumaş alanları azaltın
Ev tozu mite alerjiniz varsa yatak odasında halı veye klimlerin kaldırılması ve peluş oyuncakların kaldırılması yararlı olacaktır. Alerjisi olan çocukların yatak odasında dokumacılık eseri olmayan oyun matı bulundurması daha uygun olacaktır.
Giysilerinizi sıcak su ile yıkayın
Toz akarı oluşumunu azaltmak için giysilerinizi, yatak örtülerinizi ve çıkarılabilir döşeme kılıflarını tertipli olarak en az 60 derecede sıcak suda yıkayın. Halı kullanımından mümkün olduğunca kaçının.
Havanın nemini dengeleyin
Deniz kenarına uzak kentlerde hava kuruluğu varsa havadaki kuruluğu azaltmak için bir nemlendirici kullanabilirsiniz, ülkü bir nem düzeyi yaklaşık yüzde 30 ila 50’dir. Nem oranın çok yüksek olması küf oluşumuna ve mesken tozu mite akarlarının artışına taban hazırlanması nedeniyle denetimli bir nemlendirme yapmalısınız. İstanbul, İzmir üzere deniz kenarında olan kentlerde nemlendirici kullanmak yerine pencereyi açarak odayı havalandırmanız daha yararlı olacaktır.
Evinizde su sızıntısı olmadığından emin olun
Nemin birikmesini ve toz akarları, küf yahut hamam böceklerinin gelişmesi için bir ortam oluşturmasını önlemek için konutunuzun ıslak yerleri daima denetim edin ve rastgele bir su sızıntısı olmadığından emin olun.
Evinizi vakumlayın
Evinizi sistemli olarak vakumlayın. Alerjen parçacıklarının birçoklarını, birden fazla yüzeyden çıkarmak için HEPA filtreli bir vakum kullanın.
Hamam böceklerinin içeri girebileceği yahut dışarıdaki havanın içeri girebileceği kapılarınızdaki, pencerelerinizdeki yahut duvarlarınızdaki çatlakları yahut açıklıkları kapatın.
Evcil hayvanınızla teması azaltın
Evcil hayvanınızla teması mümkün olduğunca azaltmaya çalışın ve vaktinizin birçoklarını geçirdiğiniz alanlardan evcil hayvanınızı uzak tutmaya çalışın. Evcil hayvanların yatak odasına girmesini engelleyin.
Temizlik eserlerine dikkat edin
Evin yüzeylerinin temizlenmesi için kokusuz ve klor içermeyen paklık gereci kullanılması ve çamaşırların da kokusuz yahut kokusu az deterjan ve yumuşatıcı kullanması yararlı olacaktır. Zira astım ve alerjik nezle üzere alerjik hastalığı olanların akciğer ve burunları kokuya çok hassastır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
